مسعود برزگر - دانشجوی دکتری تغذیه طیور، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
مجتبی زاغری - استاد، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
مهدی ژندی - دانشیار، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
مصطفی صادقی - دانشیار، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج

در تحقیق حاضر اثر سطوح و اندازه ذرات مختلف اکسید روی بر عملکرد تولید مثلی مرغها و خروسهای مادر گوشتی مورد ارزیابی قرار گرفت. از تعداد ۲۰۰ قطعه مرغ مادر گوشتی سویه راس ۳۰۸ به صورت طرح کاملا تصادفی با ۴ تیمار، ۵ تکرار و ۱۰ پرنده در هر تکرار و ۲۴ قطعه خروس مادر گوشتی سویه راس ۳۰۸ در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار، شش تکرار و یک پرنده در هر تکرار در سن ۵۴ هفتگی استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل جیره حاوی ۷۰ میلی­گرم روی از منبع اکسید روی با اندازه ذرات بزرگ(LPZnO-۷۰)، ۱۰۰ میلی­گرم روی از منبع اکسید روی با اندازه ذرات بزرگ (LPZnO-۱۰۰)، ۷۰ میلی­گرم روی از منبع اکسید روی با اندازه ذرات کوچک (SPZnO-۷۰) و ۱۰۰ میلی­گرم روی از منبع اکسید روی با اندازه ذرات کوچک (SPZnO-۱۰۰) در هر کیلوگرم خوراک بودند. نتایج نشان دادند که تیمارهای آزمایشی بر تولید تخممرغ، وزن بدن، وزن تخممرغ و وزن زرده تخممرغ تاثیر معنیداری نداشتند. ضخامت پوسته تخممرغ در کل دوره آزمایش در تیمار حاوی SPZnOبیشتر از LPZnO بود (۰۰۱/۰P<). بالاترین و پایین­ترین میزان باروری و جوجه­درآوری بهترتیب در تیمارهای حاوی SPZnO-۱۰۰وLPZnO-۷۰مشاهده شد. بیشترین میزان حجم مایع منی در تیمارهای حاوی SPZnO-۱۰۰ و LPZnO -۱۰۰ مشاهده شد (۰۵/۰P<). بهطور کلی می­توان نتیجه گرفت که SPZnO به دلیل قابلیت دسترسی بالاتر، تاثیر مطلوب­تری بر فراسنجه­های تولیدمثلی گله­های مادر گوشتی دارد. از آنجایی ­که سطح ۱۰۰ میلی­گرم روی در هر کیلوگرم جیره از هر دو منبع اکسید روی عملکرد تولیدمثلی بهتری را به همراه داشت، استفاده از SPZnO -۱۰۰ توصیه می­شود.

اسپرم, اکسید روی, باروری, جوجه درآوری, مرغ مادر گوشتی‏