فاطمه امینی - استادیار، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
نگار تن سازی - دانشآموخته کارشناسی ارشد، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
حسین رامشینی - دانشیار، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
محمود لطفی - دانشیار، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
محسن ابراهیمی - دانشیار، پردیس ابوریحان دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران

به منظور تعیین نحوه توارث و تخمین پارامترهای ژنتیکی در صفات مهم میوه طالبی و همچنین گزینش بهترین گیاهان، نسلهای P۱، P۲، F۱، F۲، BC۱ و BC۲ حاصل از تلاقی دو والد گینسن× سمسوری تهیه و در شرایط مزرعه، در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار کشت شد. تجزیه میانگین نسلها با استفاده از مدل شش پارامتری نشان داد که در وراثت صفات تعداد میوه در بوته، شاخص رنگ سبز گوشت، شاخص شفافیت گوشت، عرض میوه، وزن میوه، ضخامت گوشت و قطر حفره بذری کلیه اثرات افزایشی، غالبیت واپیستازی موثر بود. مقدار بیشتر جز افزایشی (a) در صفت طول میوه نشان داد که روش­های مبتنی بر گزینش برای اصلاح این صفات مناسب هستند. مقدار بیشتر جز غالبیت (d) در صفات شاخص رنگ سبز گوشت، شاخص شفافیت گوشت، عرض میوه، شاخص شکل میوه، میزان قند، ضخامت گوشت و قطر حفره بذری نشان داد که روش­های تولید هیبرید برای اصلاح این صفات مناسب هستند. بیشترین وراثتپذیری خصوصی (۷۸/۰) در صفت شاخص شکل میوه مشاهده شد. نتایج این تحقیق نشان داد میتوان در جمعیت­های در حال تفرق گیاهان مطلوب را انتخاب کرده و با خودگشنی، در نسلهای آینده لاین­های مناسب تولید کرد که صفات مطلوب دو والد را دارا باشند. در نسلهای در حال تفرق بهترین گیاهان گزینش شد و به منظور ادامه برنامه اصلاحی بذر آن ها جمعآوری شد.

تفکیک متجاوز, سمسوری, گینسن ماکووآ