میثم ارزمانی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران
مهدی وطن پرست - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران
محمد معتمدی - استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد شیروان، دانشگاه آزاد اسلامی، شیروان، ایران

بازآفرینی یکی از مهمترین رویکردهای توسعه در نواحی شهری است که میتواند با توجه و الزام به رعایت اصول توسعه پایدار، نقش مهمی در ارتقا و توسعه ابعاد مختلف کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و محیطی شهرها داشته باشد. میتوان از طرحهای بازآفرینی در شهرها بهعنوان بزرگترین رویداد شهری یاد کرد چراکه تحولات ریشهای و عمیقی را در جهت بهبود عملکرد شهرها بهویژه در بعد کالبدی آن به وجود آورده است. ازاینرو با توجه به اهمیت موضوع، پژوهش حاضر سعی دارد به مطالعه تحلیل بازآفرینی در بعد کالبدی شهر بجنورد بپردازد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی – تحلیلی و از نوع کاربردی میباشد. ابزار پژوهش پرسشنامه میباشد. جامعه آماری پژوهش گروه خبرگان تشکیل میدهند که از میان آنها ۱۵ نفر به روش گلوله برفی انتخاب شدند. ابزار تجزیهوتحلیل آماری نیز، نرمافزارهای spss و Super decision و آزمونهای تیتک نمونهای و Anp میباشد. بر اساس تحلیل صورت گرفته مشخص گردید که در طرح بازآفرینی شهر بجنورد شاخص مسکن و زیرساختهای آن بالاترین ارزش را با مقدار ۴۸۶/۰ دارد، شاخص مسکن با ۲۶۹/۰ و توجه به کیفیت مسکن با ضریب اهمیتی برابر با ۱۶۷/۰ در مراتب بعدی قرارگرفتهاند. کماهمیتترین مقدار به حملونقل و ارتباطات و با مقدار ۰۷۸/۰ اختصاصیافته است. بنابراین میتوان نتیجه گرفت در بازآفرینی شهر بجنورد بیشتر کاربری مسکونی و بحث نوسازی و ساختوساز واحدهای مسکونی مدنظر بوده و توجهی به اصول بازآفرینی از قبیل نیازهای ساکنین به مسکن مناسب، حملونقل و زیرساختهای آن، اوقات فراغت، پارکینگهای مناسب و ... نشده و این مشکلات ممکن است همچون قبل وجود داشته باشد. این امر حاکی از آن است که بسترهای کالبدی و عملکردی موجود در بافت جهت رسیدن به ارزشافزوده و بازآفرینی محدوده در راستای حفظ و باز زنده سازی هویت بومی و ارتقا کیفی آن، مناسب نمیباشد.

بازآفرینی شهری, توسعه پایدار, بافت کالبدی, شهر بجنورد