فرزانه دوزالی جوشین - دانشگاه ارومیه، گروه مهندسی عمران
کاظم بدو - دانشگاه ارومیه، گروه مهندسی عمران
محسن برین - دانشگاه ارومیه، دانشکده کشاورزی، گروه خاکشناسی
حسین سلطانی جیقه - دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، گروه مهندسی عمران

یکی از مهم‏ترین داده­های کاربردی در مکانیک خاک غیراشباع، منحنی مشخصه آب- خاک (SWCC) است. این منحنی به شکل تابع سیگموید است و رابطه بین درصد رطوبت حجمی (Ө) و یا درصد رطوبت وزنی (w) را با مکش کالبدی خاک مشخص می‏کند و در حالت کاهش درصد رطوبت با افزایش مکش، شاخه خشکشدگی و در حالت افزایش درصد رطوبت با کاهش مکش، شاخه ترشدگی خاک را نشان می‏دهد. در این پژوهشتاثیر دو نوع تثبیتکننده پلیمر SBR و میکروارگانیسم باسیلوس پاسته اوری روی منحنی مشخصه آب- خاک ماسه بادی منطقه جبل کندی، کانون ریزگرد غرب دریاچه ارومیه ارزیابی شده است. درصدهای مواد تثبیت کننده ۵-۱۰ و ۱۵ بودند. نتایج این پژوهش بیان می‏کند که با افزایش درصد مواد تثبیت کننده، شیب منحنی مشخصه از شکل تکمدل بهصورت دو مدل تبدیل می‏شود. بهعلاوه مقدار ورود هوا و مقدار آب باقیمانده با افزایش درصد مواد تثبیت کننده افزایش می‏یابد و در نتیجه منجر به افزایش ظرفیت نگهداشت آب می‏شود. شکل دو مدل منحنی مشخصه آب- خاک، حضور دو سطح اندازه حفرهها، بهنام ماکرو و میکرو حفرههای را بیان می‏کند. برای ۱۰ و ۱۵ درصد از مواد تثبیت‏کننده، ماکرو حفرههای گستره وسیعی از منحنی مشخصه از ۵/۰ تا ۱۰۰ کیلوپاسکال را نشان می­دهد. نتایج بهدست آمده نشان داد که منحنی مشخصه ماسه تثبیت شده با پلیمر و میکروارگانیسم بهشدت به بافت و توزیع اندازه حفرههای ماسه تثبیتشده وابسته است و در نتیجهتاثیر مهمی روی ویژگی‏های هیدرولیکی آن دارد. همچنین میزان نگهداشت آب در خاک و افزایش مکش در تثبیت نمونه با پلیمر چشمگیرتر از تثبیت با میکروارگانیسم است.   

Unsaturated soil, Suction, SBR polymer, Dune sand, Sporosarcina pasteurii bacteria,  خاک غیراشباع, مکش, پلیمرSBR, ماسه بادی, باکتری باسیلوس پاسته اوری.