امیرسام سعادتی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
وحید حیدر نتاج - استادیار گروه معماری، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
نوین تولایی - دانشیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

مشاهده و مطالعه مشاهدهای به عنوان ابزاری در روش های تحقیق پیمایشی مورد استفاده قرار گرفته و می گیرد. این ابزار جز ابزارهایقابل اطمینان بوده که بدون هیچ واسطه ای اطلاعات دقیق و قابل اطمینان را در اختیار پژوهشگر قرار می دهد. مشاهده رفتاری یکیاز همین ابزارهاست. از آنجا که رفتار افراد برخاسته از نیازها و خواسته های آنان، تحت تاثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی ومحیطی، است می توان با مشاهده و مطالعه اطلاعات به دست آمده به نتایجی دقیق و نزدیک به کاربرد برای مخاطبان دست یافت.از این رو این پژوهش سعی دارد تا ضمن معرفی مشاهده و انواع آن، به مرور استفاده از این ابزار پرداخته و در نهایت با ذکر یکنمونه موردی، نتایج حاصل از این نوع مطالعه را تبیین نموده و بر اساس تحلیل محتوای به دست آمده، به برشمردن تاثیرات اینابزار بر بعد اجتماعی پایداری اهتمام ورزد. مرحله اول پژوهش، مطالعه کتابخانه ای و جمعآوری اطلاعات مربوط به استفاده از شیوهمطالعه مشاهده ای بود که در قالب جداول ارائه گردید. در مرحه دوم مطالعه مشاهده ای صورت پذیرفته و پس از مقوله بندی، تحلیلو بررسی همه اطلاعات به دست آمده، پیشنهاداتی به منظور بهسازی و نوسازی ارائه گردیده و تاثیر آنها در تبیین ابعاد پایداریاجتماعی بررسی گردیده است.

مطالعه مشاهده ای، پایداری اجتماعی، مشاهده، فضای شهری، بابلسر