سارا صفری فروشانی - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه طراحی پارچه ولباس ، موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران
اشکان رحمانی - استادیار و عضو هیات علمی بخش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
محبوبه الهی - مربی،دانشکده شریعتی ،دانشگاه فنی وحرفه ای ،تهران ،ایران

یکی از روش های حفظ و اشاعه فرهنگ، ورود آن به مقوله های هنری اعم از کاربردی یا تزئینی است. رودوزی منسوجات دارایاهمیت خاصی است و با آداب و رسوم و فرهنگ ملل ارتباط تنگاتنگ دارد. سوزن دوزی ها در ایران آنچنان تنوع دارد که می توان آنهارا وسیع ترین رشته صنایع دستی نامید. این رشته بیش از ۱۱۰ زیر شاخه دارد. قلاب دوزی، گلابتون دوزی و لندره دوزی از آن جملهاست. قلاب دوزی یکی از دوخت های غنی و زیبای ایرانی است که سابقه ای طولانی دارد. گسترش روابط سیاسی و تجاری ایران باهند از زمان هخامنشیان و به خصوص در قرون ۹ هـ.ق؛ ۱۵ م. تا ۱۱ هـ.ق؛ ۱۷ م. و به دنبال آن فعالیت های تجار هندی و پاکستانی درناحیه هرمزگان، که مربوط به اواخر دوره ناصرالدین شاه و در زمان مظفرالدین شاه (۱۳۰۰ تا ۱۳۴۴ هـ.ق)، می باشد، باعث افزایشارتباط فرهنگی و هنری میان دو کشور و تاثیر هنر دو منطقه بر یکدیگر گردید. در این مقاله موقعیت جغرافیایی بندرعباس به عنوانجایگاه تجلی هنر سوزن دوزی و معرفی هنر مردم بندرعباس و تاثیر آن در اقتصاد مردم این منطقه نشان داده شده است. از جملهاین صنایع دستی می توان به گلابتون دوزی، شک بافی، زری بافی و خوس دوزی اشاره کرد. از این هنرهای زیبای دستی برای تولیداتینظیر دمپایی، شلوارهای زنانه، سر آستین، پیش سینه، سرپوش و روبند دور یقه، لبه پرده، دیوارکوب، پشتی، کوسن، سجاده، جلدقرآن و تابلو استفاده می شود. این پژوهش درباره نقش های بکار رفته در صنایع دستی این منطقه و بیان نحوه تولید مواد لازم برایتهیه آن است و به بررسی کاربردهای سنتی امروزه ی آن و تغییرات در یک صد سال گذشته پرداخته است. این تحقیق به روشتوصیفی و تحلیلی انجام شده و به بررسی نقوش رودوزی های بندر و شناسایی نقوش شک بافی می پردازد. گردآوری اطلاعات در اینپژوهش به شیوه میدانی و کتابخانه ای صورت گرفته است و در پایان هم، کاربرد آنها را در پوشاک این زنان را بیان و مشخص کرده است.

هنر رودوزی، سنتی بندرعباس، سیر تحول، سوزن دوزی