آپه نا اسفندیاری - استادیار پژوهشی و عضو هییت علمی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، پژوهشکده هنرهای سنتی

این پژوهش به تحلیل جنبه های پارادوکسیکال امر قربانی از نظر فلسفی و نه دینی، ریشه ها و انواع آن، با ارائه مدل فکری و با استفاده از نظریات معتبر می پردازد. استعلا و پالایشی که در نتیجه واردکردن خشونت بر قربانی در جوامع ابتدایی حاصل می شده است، بعدها به تبدیل کردن قربانی انسان به حیوان، به عنوان نقطه عطفی در لطیف کردن خشونت انجامید و روند عقلانی شدن نام گرفت. در مطالعه میان رشته ای فلسفی هنری داستان ابراهیم (ع) الگو، فرمان خداوند است که از نگاه دینی، پیروی از الگو، فارغ از نتیجه عمل، امری والا و استعلایی است. قربانی کردن به ویژه از نوع خونی، حتی در مدل جایگزینی انسان با حیوان، مغایر و در تقابل با احساس هم دردی و پالایش روحی به دلیل اعمال خشونت است؛ اما چون مهم بودن نیت امر، قضاوت در خصوص کنش را برمی گرداند و اطاعت از الگو واجب است، این امر، هاله قدسی گرفته و به امر والا تبدیل می شود؛ زیرا محاکات از مناسک دینی است و این پارادوکس در امر قربانی از نظر فلسفی و نه دینی صورت می گیرد.

میمسیس، والا، کاتارسیس، سیمپاتی، قربانی