نرجس زمانیان - کارشناس ارشد میکروبیولوژی، دانشگاه اصفهان، ایران
زهرا اعتمادیفر - دانشیار میکروبیولوژی، دانشگاه اصفهان، ایران

مقدمه: توانایی باکتریهای مقاوم به اشعه برای بقا در برابر سطوح بالایی از اشعه فرابنفش وابسته به سیستمهای ترمیم DNA و محصولات متابولیک اولیه و ثانویه است. بیوسنتز رنگدانه، فرصتی برای بقای باکتری در محیطهای غنی از اشعه را فراهم میکند. رنگدانههای تولیدشده در برابر اشعه بهعنوان رنگهای غذایی، داروهای ضدسرطان، همچنین بهعنوان آنتیبیوتیکها و برای اهداف آرایشی استفاده میشوند‏. ‏‏ مواد و روش‏‏ها: نمونه خاک شهر امیدیه در بهار سال ۱۳۹۳ جمعآوری شد و بعد از دو مرحله غربالگری اولیه و ثانویه سویه مقاوم به اشعه فرابنفش جداسازی و با روش مولکولی تعیین توالی ژن ۱۶S rRNA شناسایی شد. فعالیت آنتیاکسیدانی رنگدانه با استفاده از DPPH و قدرت احیاکنندگی رنگدانه نیز با استفاده از کلرید فریک بررسی شد.‏‏ نتایج: در پژوهش حاضر، سویه جدید مقاوم به اشعه فرابنفش NM۲ جداسازی شد. براساس مقایسه نتایج حاصل از تعیین توالی براساس الگوریتم بلاست در بانک ژنی، جنس و گونه این باکتری با دیتزیا ماریس به میزان ۹۹درصد شباهت نشان داد. استخراج رنگدانه از سویه جداسازیشده با متانول و استون بهعنوان حلال انجام شد. حداکثر جذب نوری برای رنگدانه سویه NM۲ در ۴۷۳ نانومتر بود. فعالیت آنتیاکسیدانی و توانایی احیاکنندگی رنگدانه با افزایش غلظت رنگدانه افزایش یافت. رنگدانه سویه MM۲ غلظت EC۵۰ معادل mg/ml ۳۰/۳ در مهار رادیکال آزاد از خود نشان داد و برای قدرت احیاکنندگی غلظت EC۵۰ معادل µg/ml ۴۶/۲۸ به دست آمد. ‏ بحث و نتیجه‏ گیری: جداسازی منابع طبیعی تولیدکننده رنگدانه با قدرت آنتیاکسیدانی زیاد دارای اهمیت است. در مطالعه حاضر، رنگدانه باکتری مقاوم به اشعه فرابنفش در شرایط آزمایشگاهی، فعالیت آنتیاکسیدانی خوبی از خود نشان داد و رنگدانه این باکتریها نقش مهمی در مقاومت به اشعه فرابنفش ایفا میکند. رنگدانه باکتریهای مقاوم به اشعه ممکن است یک منبع مناسب برای غذاهایی با عملکرد مطلوب آنتیاکسیدانی و در صنایع داروسازی باشند‏. ‏‏

اشعه فرابنفش, باکتری مقاوم به اشعه UV, دیتزیا ماریس, رنگدانه, آنتیاکسیدان, DPPH, قدرت احیاکنندگی