صوفی دارابی - دانشجوی دکتری، گروه علوم دامی، پردیس کشاورزی منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه
محمد معینی - دانشیار دانشگاه رازی
منوچهر سوری - دانشیار،گروه علوم دامی-دانشکده کشاورزی-دانشگاه رازی-کرمانشاه-ایران
محمد ابراهیم نوریان سرور - استادیار،دانشگاه رازی دانشکده کشاورزی گروه علوم دامی، تخصص: تغذیه دام/ گیاهان دارویی/ اکوسیستم شکمبه/ صفات رشد/ روشهای آزمایشگاهی/ آزمون گاز/ پارامترهای بیوشیمیایی خون/ صفات لاشه/ کاربرد و تاثیر مواد معدنی/ گوسفند
عبدالحمید پاپزن - دانشیار،گروه ترویج و آموزش کشاورزی

تاثیر عصاره استونی کنگرفرنگی (آرتیشو) بر عملکرد تولیدی و برخی فراسنجه­های خونی و آنتی­اکسیدانی برههای پرواری با استفاده از ۱۸ راس بره نر سنجابی در قالب یک طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و شش تکرار به‎مدت ۷۵ روز بررسی شد. تیمارها شامل ۱- جیره شاهد بدون افزودنی، ۲- جیره شاهد+ پنج میلی­لیتر عصاره کنگرفرنگی و ۳- جیره شاهد+ ۱۰ میلی­لیترعصاره کنگرفرنگی به‎ازای هر کیلوگرم ماده خشک جیره بودند. بهطور ماهیانه قبل از عرضه جیره هنگام صبح، از طریق سیاهرگ ورید گردن بره­ها نمونه­های خون گرفته شد. غلظت برخی از فراسنجه­های خونی نظیر گلوکز، کلسترول، پروتئین کل، اوره، آلبومین و آنزیمهای آلانین آمینوترانسفراز، آسپارتات آمینوترانسفراز، آلکالین فسفاتاز و شاخص مالون­دی­آلدهید اندازه­گیری شد. افزودن عصاره کنگرفرنگی تاثیری بر عملکرد و رشد بره­ها نداشت، اما غلظت کلسترول، تری­گلیسیرید و مالون­دی­آلدهید را کاهش داد (p <۰/۰۵). میزان اوره و کلسترول خون نیز تحت تاثیر زمان، تغییرات معنی­داری را نشان داد (p <۰/۰۵)، بهطوری‎که در روز چهلم آزمایش، میزان این فراسنجه­ها کم‎‎تر از دو زمان دیگر بود. براساس نتایج حاصل، استفاده از عصاره استونی کنگرفرنگی تا سطح ۱۰ میلیلیتر در کیلوگرم جیره روزانه، تاثیری بر افزایش وزن و عملکرد رشد بره ها ندارد ولی برخی فراسنجههای خونی را بهبود می­دهد.

آلانین, آمینوترانسفراز, آنتی اکسیدان, کلسترول, کنگر فرنگی, مالون دی آلدهید