مریم برومند سویری - دانشجوی دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
مصطفی حیدری - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
احمد غلامی - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران
هادی قربانی - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

به منظور بررسی تاثیر نانو اکسید آهن و انواع مختلف کودهای زیستی بر رشد ریشه، فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدان در در دو بخش ریشه و برگ و نیز برخی دیگر از خصوصیات فیزیولوژیکی سیاهدانه، آزمایشی گلدانی بهصورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار در سال ۱۳۹۶ در دانشگاه صنعتی شاهرود اجرا شد. عامل اول محلول­پاشی نانو اکسید آهن در سه سطح (صفرF۰=، ۵/۱F۱= و ۳ F۲= گرم در لیتر آب) و عامل دوم کود­ زیستی در پنج سطح (عدم مصرف کود زیستی (شاهد)B۰=، Glomus intraradicesB۱=، B۲= Glomus mosseae، آزوسپریلیوم B۳= و ازتوباکتر B۴=) بودند.  نتایج نشان داد فعالیت آنزیمهای آنتیاکسیدانی کاتالاز، پلی فنل اکسیداز در دو بخش ریشه و برگ تحت تاثیر دو عامل کودهای زیستی و محلول­پاشی نانو اکسید آهن قرار گرفت، بهطوریکه استفاده از کودهای زیستی سبب کاهش و با افزایش غلظت نانو اکسید آهن، فعالیت آنها افزایش یافت. بیشترین میزان فعالیت آنزیم آسکوربات پراکسیداز در برگ نیز از تیمارF۲B۰  حاصل شد. اثر متقابل محلولپاشی نانو اکسید آهن و کودهای زیستی بر رنگدانه های فتوسنتزی و وزن خشک اندام هوایی معنیدار بود، بهطوریکه بیشترین مقدار کلروفیل a از تیمار F۲B۱، کلروفیل b، وزن خشک اندام هوایی و آهن اندام هوایی از تیمار F۲B۲ حاصل شدند. با توجه به نتایج آزمایش همزیستی با قارچ G. intrarardices موجب افزایش معنیدار جذب عناصر نیتروزن و آهن در گیاه شد.

آسکوربات پراکسیداز, پلیفنل اکسیداز, کاتالاز, کلروفیل, میکوریزا‏