جواد دقیق روحی - بخش بهداشت و بیماریهای آبزیان، پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، بندر انزلی، ایران
عبدالحسین دلیمی - گروه انگل شناسی، دانشکده علوم پزشکی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
محمد پورکاظمی - گروه ژنتیک و اصلاح نژاد آبزیان، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، تهران، ایران
محدث قاسمی - بخش بهداشت و بیماریهای آبزیان، پژوهشکده آبزی پروری آبهای داخلی، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور، سازمان تحقیقات، ترویج و آموزش کشاورزی، بندر انزلی، ایران
شکوفه شمسی - دانشکده علوم جانوری و دامپزشکی، دانشگاه چارلز استارت، نیو سالت ولز، استرالیا

زمینه مطالعه: داکتیلوژیروس از انگلهای خارجی شایع در آبشش کپورماهیان است. این انگلها از ویژگی میزبانی بالایی برخوردارند و بسیاری از گونهها تنها واجد یک میزبان خاص میباشند. هدف: با توجه به گزارشاتی از گونههای داکتیلوژیروس اختصاصی کپور نقرهای در کپور سرگنده و نیز حضور داکتیلوژیروسهای کپورسرگنده در کپورنقرهای اقدام به بررسی داکتیلوژیروسهای شایع در این دو گونه ماهی گردید. روشکار: ۸۱ عدد کپور نقرهای و ۸۲ عدد کپور سرگنده از ۱۰ مزرعه پرورش ماهی در استان گیلان صید و پس از تهیه لام مرطوب انگلهای داکتیلوژیروس با گلیسرین ژلاتین تثبیت شدند. بهمنظور ریختسنجی نمونهها از نرم افزارImage J برای ۷ اندازهگیری نقطه به نقطه بر روی تصاویر بهدست آمده استفاده شد. ترسیم نمونههای انگلی بوسیله لوله انجام و با کلیدهای شناسایی مقایسه و شناسایی انگلها صورت گرفت. جهت بررسی مولکولی استخراج DNA از یک انگل داکتیلوژیروس انجام و تکثیر ناحیه ۲۸SrDNA با پرایمرهای مربوطه در دستگاه PCR انجام شد. نتایج: توالیهای بدست آمده پس از بلاست در بانک ژن نتایج بررسی مورفولوژیک و مورفومتریک انگلها را تایید نمود. توالیها بهترتیب با شمارههای MG۸۲۵۶۱۱ و MG۸۲۵۷۶۵ برای انگلهای داکتیلوژیروس هیپوفتالمایکتیس و داکتیلوژیروس ساچنگتای جدا شده از کپور نقرهای و MH۰۲۳۳۹۷ و MH۰۲۳۳۹۹ برای انگلهای داکتیلوژیروس آریستایکتیس و داکتیلوژیروس نوبیلیس جدا شده از کپور سرگنده در بانکژن ثبت شدند. ترسیم درخت فیلوژنتیک قرابت ژنتیکی انگلهای جدا شده از این ماهیان را نشان داد. نتیجهگیری نهایی: بهنظر میرسد گاهی بطور ناخواسته و یا سهوی در کارگاههای تکثیر کشور، ماهیان دورگه تولید میشوند. عدم خلوصنژادی موجب میگردد تا این ماهیان علاوه بر راندمان رشد و پرورشی ضعیفتر، میزبان طیف وسیعتری از داکتیلوژیروسهای اختصاصی کپور نقرهای و کپور سرگنده باشند.

کپورنقرهای, کپورسرگنده, داکتیلوژیروس, مولکولی, ژن, ۲۸SrDNA