نسا ترابیان - کارشناس ارشد روانشناسی و آموزش کودکان استثتائی دانشگاه تهران مدیریت مجتمع آموزشی استثتایی امید بندرعباس- ارزیاب تخصصی اختلالات طیف اتیسم استان هرمزگان- مشاور و مدرس آموزش خانواده آموزش و پرورش ناحیه یک بندرعباس

هدف و زمینه: شنوایی مهمترین عامل فراگیری گفتار و آگاهی از واحدهای سازنده آن است چنان که در درک ویژگی هایخاص واج ها نقش بسیار موثر و برتری را در مقایسه با سایر حواس دارد. کودکان بهنجار ابتدا با شنیدن آواها و سپس با تولیدو به کار بردن آنها درگفتار از ویژگی های مختلف این واحدها آگاهی می یابند ولی کورکان دارای آسیب شنوایی متناسب باافت شنوایی خور، به درجاتی در شناخت واج ها دچار اشکال می شوند و این مشکل علاوه بر اینکه تاثیر خود را در گفتار فردبه صورت مشکلات تلفظی و در نتیجه عدم وضوح گفتار می گذارد باعث ایجاد اشکالاتی در خواندن می شود زیرا برای خواندنو به دنبال آن نوشتن نیاز به مهارت های شناختی اولیه از جمله مهارت آگاهی واجشناختی می باشد. هدف: پژوهش حاضر باهدف بررسی رابط میزان اگاهی واجشناختی با وضوح گفتاری خواندن در دانش آموزان آسیب دیده شنوایی انجام شده است.روش: ۸۲ دانش آموز دختر و پسر دبستانی فارسی زبان ناشنوا و شنوای مشغول به تحصیل در مدارس ویژه و عادی، در اینپژوهش مورد مطالعه قرارگرفتند. آزمون آگاهی واج شناختی (سلیمانی و دستجردی، ۱۳۸۹) و مقیاس وضوح کلامی (آلن،۲۰۰۱) به منظور سنجش آگاهی واج شناختی و وضوح گفتاری خواندن استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان از محدودیت هایقابل ملاحظه در رابطه با مهارت آگاهی واج شناختی در گروه آسیب دیده شنوایی می باشد هم چنین در این گروه بین آگاهیواجشناختی و وضوح گفتاری خواندن رابطه ی مثبت ومعنی داری دیده شد. نتیجه گیری: یکی از مشکلات عمده ی زبانی درکودکان دارای آسیب شنوایی عدم مهارت کافی در آگاهی واجشناختی است. با شناسایی و برنامه ریزی دقیق آموزشی و درمانیمی توان میزان مهارت اگاهی واجشناختی را در این کودکان افزایش داد و به دنبال آن می توان شاهد افزایش توانایی آنها درخواندن، نوشتن و سایر مهارتهای زبانی و ارتباطی بود. هم چنین بررسی نقش برنامه های مداخله ای با هدف تقویت اینمهارت ها باید مورد توجه قرار گیرد.

آگاهی واجشناختی، مهارت خواندن، آسیب شنوایی