مصطفی جمشیدی گرجی - دانشجوی ارشد حقوق خصوصی موسسه آموزش عالی نور طوبی

حالت عمومی دارا شدن تابعیت ایران و انگلیس به دو طریق تابعیت اصلی و تابعیت اکتسابی امکان پذیر است. تابعیت اصلی که اعمال سیستم خون یا تابعیت نسبی می باشد که بر اساس آن تابعیت هر شخص براساس تابعیت والدینش تعیین می گردد. روش دیگر سیستم خاک است که به موجب آن تولد تعیین کننده تابعیت اصلی می باشد که برای فرد اراده ای در خصوص پذیرش یا عدم پذیرش تابعیت وجود ندارد که براساس اعمال اصل خون و اصل خاک اعطا می شود. در تابعیت اکتسابی فرد با اعلام خود مبنی بر پذیرش تابعیت کشوری اقدام می کند که با موافقت دولت عمل اعطای تابعیت شکل نهایی به خود می گیرد و در تابعیت اکتسابی فرد در صورت احراز شرایط اعلام شده از طرف دولت مجاز به کسب آن می باشد که از طریق تقاضا، ازدواج و فرزند خواندگی به وجود می آید. در این پژوهش که به منظور مطالعه ی تطبیقی اعطای تابعیت در نظام های حقوقی ایران و انگلیس می با شد، لازم دانستیم جهت بررسی مسائلی همانند بی تابعیتی، تابعیت مضاعف در ازدواج و غیره به روش توصیفی و تحلیلی به بررسی وجوه اشتراک و افتراق و مشکلات و ابهامات اعطای تابعیت ازنظر شکلی و ماهوی در نظام های حقوقی ایران و انگلیس بپردازیم. لذا با این فرضیات که بین اعطای تابعیت در نظام های حقوقی ایران و انگلیس از نظر شکلی و ماهوی تفاوت ها و شباهت هایی وجود دارد به چنین نتایجی دست یافتیم که در قوانین ایران تابعیت اصلی از طریق سیستم خون و نسبت پدری و سیستم خاک را با شرایط کاملا استثنایی و به صورت جزئی پذیرفته است و در حالی که به اصل خون رجحان بیشتری داده است در صورتی که در حقوق انگلیس که تابع نظام حقوقی کامن لا می باشد سیستم خاک و اقامتگاه را پذیرفته و آن را با اصل خون تعدیل کرده است.

تابعیت مضاعد، سیستم خاک، سیستم خون