ناصر هنرجو - استادیار گروه خاکشناسی، دانشگاه آزاد اصفهان (خوراسگان)، اصفهان، ایران
امینه مردیها - دانشآموخته کارشناسی ارشد خاکشناسی، دانشگاه آزاد اسلامی (خوراسگان)، اصفهان، ایران

با کاهش منابع آب در دشت مرق اصفهان مشکل شور و سدیمیشدن خاکها تشدید شده است؛ به طوری که بخشهایی از اراضی این منطقه بدون استفاده رها شدهاند. با توجه به کمبود منابع آب، امکان استفاده از پساب فاضلاب شهری بهارستان برای آبشویی و اصلاح این اراضی مطالعه و ارزیابی شد. به این منظور تیمارها، ۶۰ سانتیمتر منابع آب گوناگون شامل آب چاه منطقه، پساب فاضلاب شهری بهارستان در یک مرحله، پساب فاضلاب در شش مرحله، تناوب آب چاه و پساب در شش مرحله، مخلوط آب چاه و پساب در شش مرحله و شاهد (بدون آبشویی) در قالب طرح فاکتوریل با ۵ تکرار در نظر گرفته شد. موثرترین تیمار، استفاده از ۶۰ سانتیمتر پساب در یک مرحله، شوری خاک را در سه عمق خاک به ترتیب از ۲۶ به ۶/۴، ۲۱ به ۶ و ۱۵ به ۸/۹ دسیزیمنس بر متر کاهش داد. سدیمیبودن خاک با اعمال همه تیمارها تا عمق ۳۰ سانتیمتری خاک بهطور معناداری کاهش یافت. در عمق ۳۰- ۶۰ سانتیمتری فقط تیمار ۶۰ سانتیمتر پساب در یک مرحله مقدار نسبت جذب سطحی سدیم خاک را بهطور معناداری کاهش داد. در این تیمار مقدار نسبت جذب سطحی سدیم خاک در عمق اول از ۷/۳۶ به ۷/۲ (۹۲درصد) و در عمق دوم از ۱۶ به ۷ (۵۶درصد) کاهش یافت. هیچکدام از تیمارها نتوانستند مقدار نسبت جذب سطحی سدیم خاک را تا عمق ۹۰ سانتیمتری خاک بهطور معناداری کاهش دهند. به نظر میرسد علت آن، شستوشوی سدیم از لایههای بالاتر و انتقال آن به لایههای زیرین خاک باشد.

قابلیت هدایت الکتریکی, نسبت جذب سطحی سدیم, آبشویی, اقتصاد کشاورزی پایدار