عیسی صاقی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی آبخیزداری، دانشگاه کاشان
رضا قضاوی - دانشیار دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، دانشگاه کاشان

امروزه نفوذ آب به داخل خاک به علت کاهش بارش، چرای زیاد مراتع و کاربری اراضی کاهش یافته است؛ درنتیجه بیشتر بارشها به رواناب تبدیل و از دسترس خارج میشود؛ همچنین در این مناطق الگوهای بارندگی در دو مقیاس زمان و مکان پیشبینینشدنی هستند؛ اما بارش با بهرهگیری از مدیریت یکپارچه حوضه آبخیز برای ذخیره و بهدستآوردن منبعی مطمئن و اقتصادی استفاده میشود. مدیریت یکپارچه حوضه آبخیز نیازمند میزانی از اطلاعات است که با ایجاد و مطالعه روابط هریک از مولفهها به دست میآید. تکنیکهای RS، AHP و GIS اطلاعات بهروز و ارزشمندی از منابع طبیعی و مولفههای فیزیکی زمین به دست میدهد. در این مطالعه مکانهای دارای پتانسیل دستیابی به بارش با بهرهگیری از RS، GIS و AHP شناسایی شدند. برای تصمیمگیری از همپوشانی لایههای اطلاعاتی نقشههای شبکه زهکشی، پتانسیل تولید رواناب، شیب، کاربری اراضی، عمق خاک و بافت خاک استفاده شد. سایتهای مناسب برای هریک از روشهای تغذیه/دستیابی به بارش با استفاده از دستورکارهای ایران برای عملیات دستیابی به بارش و پژوهشهای بینالمللی تعیین شد. براساس نتایج، مناطق مناسب برای ساخت سدهای اصلاحی، ساخت کنتور فارو، بانکت و پیتینگ به ترتیب ۶۲۷، ۲۵۳، ۲۴۷ و ۸۱ هکتار (۸/۹، ۹/۳، ۸/۳ و ۲/۱ درصد از کل منطقه) را شامل میشوند. درنتیجه روشهای بهکاررفته در پژوهش حاضر نسبت به سایر روشها، نشاندهنده بیشترین دقت، صحت و توانایی در حوضههای بزرگتر است.

مکانیابی, ذخیره رواناب, سیستم اطلاعات جغرافیایی, AHP.