سعید جهانبخش اصل - استاد گروه آب و هواشناسی دانشگاه تبریز
یعقوب دین پژوه - دانشیار گروه مهندسی آب دانشگاه تبریز
محمدحسین عالی نژاد - دانشجوی ارشد آب و هواشناسی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
خلیل ولیزاده کامران - دانشیار گروه سنجش از دور، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
مرتضی پرهیزکار - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته سنجش از دور دانشگاه تبریز

با توجه به اهمیت بارش برف در تامین آب در مناطق کوهستانی، برآورد دقیق آب معادل برف و همچنین تغییرات سطح پوشش آن، در بخش­های کشاورزی، انرژی، مدیریت مخزن و هشدار سیل موثر است. در این مطالعه، بهمنظور برآورد رواناب حاصل از ذوب برف در حوضه شهرچای، نخست سطح پوشش برف برای سال آبی ۹۲ با استفاده از تصاویر روزانه ماهوارهترا- مودیس با تفکیک مکانی ۱ کیلومتر در محیط نرم­افزار ENVI استخراج شد. آنگاه با استفاده از الحاقیه Hec_GeoHMS در نرم­افزارGIS، مشخصات فیزیوگرافی حوضه بهدست آمد. در مرحله بعد، با واردکردن داده­های پوشش برف، متغیرهای هواشناختی و شاخصهای لازم به مدلSRM، رواناب ناشی از ذوب برف شبیه­سازی شد. نتایج نشان داد، سهم جریان رودخانه از ذوب برف در ماه­های فروردین و اردیبهشت چشمگیر است، ولی با افزایش درجهحرارت هوا در خردادماه، سهم باران در جریان پررنگ­تر است. همچنین نتایج شبیه­سازی بیانگر دقت بالای این مدل است، بهطوریکه ضریب تعیین (R۲) معادل ۹/۰ و درصد خطای حجمی آن (DV) ۹۶/۱ بهدست آمد.  

واژههای کلیدی: برف, سنجش از دور, رواناب, SRM, مودیس, شهرچای