حسین حاتمی نژاد - عضو هیات علمی دانشگاه تهران
موسی پژوهان(پناهنده خواه) - دکترای تخصصی برنامه ریزی شهری
نوشین پاکدوست - کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران

امروزه مجموعههای تجاری بطور کلی و مراکز خرید به عنوان بارزترین و مدرنترین شکل این مجموعهها بطور خاص، با توجه به کارکرد و اهمیتی که در زندگی روزمره مردم دارند به یکی از هستههای فعال تجاری شهرها بویژه شهرهای بزرگ و مدرن بدل گشتهاند. امروزه مراکز خرید در اشکال مدرن آن بر خلاف گذشته طیف متنوعی از کالاها و خدمات را به مشتریان خود ارائه میدهند و علاوه بر کارکرد اقتصادی و تجاری، به محلی برای تعاملات زنده اجتماعی و فرهنگی و همچنین گذران اوقات فراغت و تفریح همراه با خرید بدل شده و دارای کارکردهای اجتماعی- فرهنگی و تفریحی شدهاند. گویی که نقشهای اجتماعی-فرهنگی بازارهای قدیم ایران را این بار در شکل مدرن آن بازآفرینی نموده اند. با توجه به گستردگی نقش و عملکرد و اهمیتی که این مجموعههای تجاری در فعال نمودن مناطق شهری از ابعاد اقتصادی، اجتماعی و تفریحی دارند، برنامهریزی راهبردی برای ایجاد و توسعه آنها نیز از حساسیت خاصی برخوردار است. در این مقاله با توجه به ادبیات و تجارب جهانی موجود در این زمینه، به معرفی اصول و مبانی تدوین سند راهبردی در برنامهریزی اینگونه مراکز پرداخته میشود. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جمع آوری اطلاعات با استفاده از روش اسنادی است. نتایج تحقیق نشان دهنده این است که در برنامهریزی راهبردی این مجموعهها چهار حوزه راهبردی وجود دارد: حوزه مکان یابی، حوزه طراحی و اجاره، حوزه تحقیق و مشاوره و حوزه مالی که هر کدام دارای اهداف، استراتژیها و خطوط راهنمای خاص خود میباشند.

برنامه ریزی راهبردی, مجموعه های تجاری, مراکز خرید, اصول راهنما