بهناز آتش پز - ۱. Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran.
سالار رضاپور - ۱. Department of Soil Science, Faculty of Agriculture, Urmia University, Urmia, Iran.

مطالعه حاضر با هدف ارزیابی شاخصهای ریسک اکولوژیکی عناصر روی، مس، کادمیوم، سرب و نیکل در اراضی تحت آبیاری با فاضلاب تصفیه شده در دشت ارومیه (روستای قهرمانلو) انجام شده است. بدینمنظور شش نقطه (پنج نقطه در اراضی آبیاری شده با فاضلاب و یک نقطه در اراضی تحت آبیاری با آب چاه بهعنوان شاهد) انتخاب و مورد نمونهبرداری (افق AP، عمق ۰ -۳۰ سانتیمتری خاک) قرار گرفتند. نمونههای خاک بعد از هوا خشک شدن و از غربال دو میلیمتری عبور داده شدند و سپس تحت آزمایشهای مختلف شیمیایی قرار گرفتند و شکل کل عناصر مورد مطالعه شدند. نتایج نشان داد که عملیات آبیاری با فاضلاب تصفیه شده باعث افزایش معنیدار شکل کل عناصر فوق در توالی (۲۳/۵ درصد) Cu > (۵۴/۲ درصد) Pb > (۸۱/۵ درصد) Zn > (۲۲۸ درصد) Cd شده است. با این وجود بر اساس استانداردهای ملی و بینالمللی بهاستثنای کادمیوم سایر عناصر در محدودههای قابل قبول قرار داشتند. مقدار شاخص ریسک اکولوژیکی (کمینه = ۱۲۵، بیشینه = ۱۵۲ و میانگین = ۱۴۰) در همه مناطق تحت آبیاری با فاضلاب تصفیه شده کلاس ریسک زیاد (۲۰۰ ≥RI  ≥۱۰۰) را نشان داد و کادمیوم بیشترین تاثیرگذاری را بر کمیت این شاخص داشت.

Treated waste water, Heavy metals, Ecological risk indexes, Urmia plain, فاضلاب تصفیه شده, فلزات سنگین, شاخصهای ریسک اکولوژیکی, دشت ارومیه