محمد علیزاده سولا - دانشجوی دکتری باستانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
رضا رضالو - دانشیار گروه باستانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
کریم حاجی زاده - استادیار گروه باستانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی
بهروز افخمی - استادیار گروه باستانشناسی، دانشگاه محقق اردبیلی

شرق شمال غرب ایران (استان اردبیل) باوجود آثار ارزشمند، در ادبیات باستانشناسی ایران کمتر شناختهشده و گاه نگاری آن بر اساس کاوشهای حوزه دریاچه ارومیه شکلگرفته است. نمین بهعنوان شرقیترین بخش اردبیل از این موضوع مستثنی نیست. از زمانی که دمورگان فرانسوی در اواخر قرن ۱۹ میلادی گزارش مختصری از کاوشهای نمین ارائه نمود تاکنون گزارشی از فعالیتهای باستانشناسی در این منطقه از آذربایجان ارائه نگردیده است. اولین فصل بررسی باستانشناختی شهرستان مرزی نمین که با مساحتی حدود ۱۱۰۰ کیلومترمربع در امتداد شمالی جنوبی در شرق استان اردبیل واقع گردیده؛ باهدف آغاز پژوهشهای روشمند و هدفمند باستانشناختی در منطقه شرق آذربایجان جهت درک جایگاه و اهمیت باستانشناختی آن در دورههای مختلف فرهنگی و پر کردن خلاهای مطالعاتی موجود در حوزه شمال غرب ایرآنهمچنین کوشش و فراهم کردن مقدمات جهت تعیین جایگاه فرهنگهای ادوار مختلف بهویژه پیشازتاریخ منطقه موردمطالعه در جداول گاه نگاری شمال غرب ایران در پائیز ۱۳۹۴ انجام و طی آن ۱۷۵ محوطه و اثر تاریخی ثبت گردید. نتایج بررسیها نشانگر وجود الگوی خاص استقراری در دوران مفرغ و آهن با تمرکز بر قلاع استقراری و وجود گورستانهای وسیع عمدتا چهارچینه و کلان سنگی پیرامون آنهاست. در دوران تاریخی شاهد افزایش تعداد استقرارها و در دوران اسلامی شاهد به وجود آمدن استقرارهای بسیار وسیع میباشیم.

شرق آذربایجان, نمین, بررسی باستانشناختی, دمورگان, الگوی استقراری