اکرم فتحیان دستگردی - مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری، شیراز، ایران
سید مهدی طاهری - دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
اعظم صنعت جو - دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محسن کاهانی - دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

هدف پژوهش حاضر، ارائه الگویی به منظور پیادهسازی روش دادههای پیوندی در نظامهای کتابخانهای(مانند کتابخانههای دیجیتال و فهرستهای کتابخانهای)، و همچنین ارائه مولفههای مورد نیاز برای انجام این فرآیند است. در این مرحله به منظور ارائه نمونهای کاربردی از تبدیل پیشینههای فرادادهای بر مبنای روش دادههای پیوندی، تعداد ۴۰ پیشینه فرادادهای از مجموع پیشینههای مربوط به خانواده کتابشناختی شاهنامه فردوسی، از فهرست کتابخانه ملی ایران به صورت هدفمند انتخاب و براساس روش دادههای پیوندی تبدیل گردید و در نهایت، گراف آردیاف آن ترسیم شد. در این پژوهش، پس از بررسی ساختار زبان آردیاف و نحوه پیوندیافتن دادهها در روش دادههای پیوندی، به تبیین مراحل پیادهسازی این روش در پیشینههای فراداده ای انتخابی پرداخته شد. این مراحل عبارتاند از: اختصاص یوآرآی؛ بازنمون آردیاف موجودیتها و روابط کتابشناختی؛ تبدیل نمونههایی از پیشینههای فرادادهای براساس روش دادههای پیوندی؛ ارائه کد «آردیاف/ایکسامال» حاصل از تبدیل یکی از پیشینههای فرادادهای براساس روش دادههای پیوندی؛ و در نهایت، ایجاد گراف آردیاف. پیوندهای برقرار شده در قالب نحوی «آردیاف/ایکسامال»، در مقایسه با قالبهای کنونی، غنیتر، دقیقتر، جامعتر و ساختارمندتر هستند و با استفاده از روش دادههای پیوندی، امکان پوشش انواع روابط کتابشناختی میان آثار وابسته فراهم میگردد. بنابراین به نظر میرسد کاربرد روش دادههای پیوندی، میتواند تاثیرات قابل توجهی بر فرآیند توصیف و نمایش روابط و پیوندهای میان فرادادههای کتابشناختی در نظامهای کتابخانهای داشته باشد.

نظامهای کتابخانهای, روش دادههای پیوندی, چارچوب توصیف منبع(آردیاف), روابط کتابشناختی, فهرست کتابخانه ملی ایران