شاهرخ پوربیرانوند - استادیار پژوهشکده زلزله شناسی، پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله، تهران، ایران
مریم بیرانوند - دانش آموخته کارشناسی ارشد زلزله شناسی، موسسه ژئوفیزیک، دانشگاه تهران، تهران، ایران

در این مطالعه با استفاده از دو روش خطی و غیر خطی، راستای تنش بیشینه افقی در منطقه گذار بین زاگرس و مکران با استفاده از وارون سازی تانسور تنش سازوکار کانونی زمین لرزه ها به دست آمده است. نتایج به دست آمده نشان دهنده تغییرات چشمگیری در راستای محورهای اصلی تنش در این منطقه است. در اطراف تنگه هرمز محورهای تنش افقی بیشینه دچار چرخش می شوند. اینچرخش در سمت راست خط عمان، به صورت ساعتگرد از غرب به شرق حول این خط فرضی اتفاق می افتد. احتمالا تفاوت های خصوصیات پوسته اقیانوسی و قاره ای باعث تفاوت در جهت های اصلی تنش در این منطقه می باشد. راستاهای تنش بیشینه افقی با توجه به روند امتداد گسل های فعال منطقه مطابقت خوبی با سازوکار گسلش در مناطق مورد مطالعه دارد. مقایسه نتایج وارون سازی خطیو غیرخطی تنش در این منطقه نشان که هر دو روش قادر به تعیین راستاهای اصلی تنش با قابلیت اعتماد مناسبی هستند. از آن جا که روش های غیرخطی از فرضیات و ساده سازی کمتری در فرایند وارون سازی استفاده می کنند انتظار می رود جواب به دست آمده از این روش ها واقع گرایانه تر باشد. اما با توجه به کیفیت داده ها و اثر آن بر روی نتایج موضوع نیازمند بررسی های بیشتر است.

وارون سازی تنش، سازوکار کانونی، خطی، غیر خطی، منطقه گذار زاگرس و مکران