فتانه عابدی گرمجانی - دانشجوی کارشناسی ارشد زمین شناسی زیست محیطی دانشگاه پیام نور تفت، یزد
جواد قانعی اردکانی - استادیاردانشگاه پیام نور تفت، یزد

بررسی های صورت گرفته، مسیر رشته قنات هایی که در شمال شهر قزوین شناسایی شده مشتمل بر ۹ رشته قنات بوده، که با آشکارسازی سیر تحولات توسعه شهری و تغییر کاربری ها حاکی از حذف قنات ها در منطقه مورد مطالعه بوده است. هدف از این پژوهش، بررسی قنات های متروکه و اقداماتی که ممکن است جهت احیا آن ها صورت بگیرد تا بتوان آن ها را از نظر زمین گردشگری (ژئوتوریسم) مهیا کرد، بوده است. فقط تعدادی قنات فعال و مابقی نیمه فعال و بیشتر متروکه وجود دارد که به دلیل وجود قنات ها در زیر ساخت و سازهای عمرانی شهری مثل مجتمع های مسکونی و تجاری و معابر مثل خیابان ها و بزرگراه ها و... دچار نقص، تخریب، و یا دفن شده و متروکه شده اند. به دلیل دور بودن این رشته قنات ها از مرکز تاریخی و باستانی شهر قزوین که بیشتر در قسمت مرکزی شهر مستقر بوده و شامل مساجد، حمام ها، سردابها و... می باشد و از نظر مرمت و احیا و بازسازی جهت پدیده ژئوتوریسم دارای جایگاه مساعدی نمی باشند و متاسفانه شرایط احیا آن ها چندان مهیا نیست؛ اما می توان برای آبی که از اعماق، جهت جلوگیری از تجمع در زیرتاسیسات، زه کش می شود، در راستای زیباسازی شهر و ایجاد فواره و آبنما و نیز برای آبیاری بوستان ها و فضای سبز شهری استفاده نمود.

قنات متروکه، احیا قنات، شمال شهر قزوین، گسترش ژئوتوریسم، GIS