سمانه جعفری - استادیار گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
عالمه میرشفیعی - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران

ارتباط طولی شامل ارتباط مباحث یک کتاب درسی با کتابهای درسی پایه های بعد و قبل است. این پژوهش به بررسی ارتباط طولی آموزش مبحث دستوری »ساخت واژه« در کتابهای فارسی پرداخته و چگونگی انسجام منطقی آموزه های مربوط به این مبحث را همراه با بررسی سطح آموزش و شیوه های ارائه ی این آموزه های دستوری بررسی کرده است. در این پژوهش از روش تحقیق کتابخانهای، ازتحلیل محتوای تلفیقی (کمی و کیفی) استفاده شده و بررسی داده ها به روش توصیفی ـ تحلیلی صورت پذیرفته است. جامعه ی آماری تحقیق، کتابهای فارسی دوازده پایه ی تحصیلی سال ۱۳۹۸ است. بررسیها حاکی از آن است که نزدیک به ده درصد از مباحث دستوری کتابهای فارسی به این موضوع اختصاص دارد که % ۸۷ آن در دوره ی ابتدایی و به ویژه در فارسی پنجم آموزش داده شده است. ریز موضوعات طرح شده در این مبحث، ساخت واژه مرکب و وندی، ساختمان و گسترش واژه، کلمات مخفف و میانجی است که آموزش آن بیشتر بر پایهی روش مثال بیانی و سوالی است.

ارتباط طولی، ساخت واژه، واژه مرکب، واژه وندی.