نگین حاتمی باورصاد - گروه فیزیک دریا، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
داریوش منصوری - عضو هیات علمی گروه اقیانوس شناسی فیزیکی، دانشکده علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
محمدرضا خلیل آبادی - دانشگاه صنعتی مالک اشتر

در این تحقیق کم­فشاری­های جوی، منشا و مسیر چرخندهای جوی­ ایجادشده بر دریای خزر در سال ۲۰۱۵ بررسی می شود. سپس سرعت جابه جایی چرخندهای جوی و تغییرات تراز آب ناشی از کم فشاری جوی و باد در فصل های مختلف سال تحلیل می شود. در این تحقیق از داده­های تراز ثبت شده در ایستگاه­های بندر امیرآباد، بندرانزلی، فریدون کنار و نیز داده­های میانگین فشار تراز آب و باد از سایت ECMWF با گام زمانی ۶ ساعته و دقت ۰/۱۲۵ درجه جغرافیایی استفاده گردید و برای سال­ ۲۰۱۵ داده­های تراز آب با داده­های ثبت شده ایستگاه­ها، صحت سنجی شده و سپس منشا و سرعت جابه­جایی چرخندهای جوی و تراز آب ناشی از کم فشاری جوی و باد بررسی شده است. از نتایج این تحقیق می­توان به تغییرات غالب تراز آب در مناطق شرقی خزر جنوبی ناشی از کم­فشاری جوی و در مناطق غربی این حوضه، ناشی از باد اشاره کرد. به عنوان نمونه در ۱۶ آگوست در ایستگاه انزلی تغییرات تراز ناشی از کم­فشاری جوی و باد به ترتیب ۶/۱ و ۴/۲ سانتی متر و در ۵ آوریل در ایستگاه امیرآباد این مقادیر به ترتیب ۱/۵ و ۰/۵ سانتی متر است. همچنین می­توان به منشا کم­فشاری­های جوی در ماه­های فوریه و می از مناطق شمال­غربی خزر و در ماه­های آگوست و نوامبر از غرب و جنوب­غربی این حوضه اشاره کرد. سرعت جا به جایی چرخند جوی در ماه­های فوریه، می، آگوست و نوامبر به ترتیب ۱۵/۸، ۵/۳، ۳ و ۹/۸ متر بر ثانیه است.

تراز آب, کم فشار جوی, باد, دریای خزر