وحید مرادی نسب - ۱. Dept. of Soil Sci., College of Agric., Isf. Univ. of Technol., Isfahan, Iran.
مهران شیروانی - ۱. Dept. of Soil Sci., College of Agric., Isf. Univ. of Technol., Isfahan, Iran.
مرضیه شمسایی - ۱. Dept. of Soil Sci., College of Agric., Isf. Univ. of Technol., Isfahan, Iran.
محمدرضا بابایی - ۲. Mobarakeh Steel Complex, Isfahan, Iran.

با توجه به کمبود آب و جهت جلوگیری از آلودگی های زیست محیطی، مجتمع فولاد مبارکه از پساب حاصل از تصفیه فاضلاب صنعتی به منظور آبیاری فضای سبز استفاده می نماید. این مطالعه برای آگاهی از تاثیر پساب صنعتی بر کیفیت خاک اراضی فضای سبز این مجتمع انجام گرفت. تیمارها شامل اراضی آبیاری شده به مدت ۲، ۶ و ۱۸ سال با پساب صنعتی، اراضی آبیاری شده با آب چاه و خاک بدون آبیاری بودند. سیستم آبیاری در تمام اراضی تحت آبیاری قطره ای بود. نمونه های خاک از سه عمق مختلف ناحیه پیاز رطوبتی حاصل از قطره چکان ها تهیه و به آزمایشگاه منتقل شد. سپس ویژگی های شیمیایی خاک ها شامل pH، هدایت الکتریکی، درصد ماده آلی، ظرفیت تبادل کاتیونی، نیتروژن کل، فسفر قابل جذب، پتاسیم قابل جذب و ویژگی های بیولوژیکی خاک ها شامل تنفس پایه میکروبی و شدت آمونیفیکاسیون آرجنین در آنها اندازه گیری شدند. نتایج نشان داد pH خاک در اراضی آبیاری شده با پساب نسبت به تیمار شاهد کمتر است. درصد ماده آلی و ظرفیت تبادل کاتیونی خاک های تحت آبیاری به دلیل تشکیل جنگل مصنوعی افزایش معنی داری نشان داد. شوری خاک نیز در تیمارهای آبیاری شده با پساب با افزایش زمان آبیاری نسبت به تیمار بدون آبیاری دارای روند افزایشی بود. تنفس پایه میکروبی و آمونیفیکاسیون آرجنین به دلیل استقرار پوشش گیاهی افزایش معنی داری را در مقایسه با تیمار شاهد نشان داد. به طورکلی مدیریت آبیاری و جنگل کاری در اراضی فضای سبز مجتمع فولاد مبارکه موجب بهبود کیفیت خاک این اراضی شده ولی در مورد برخی از ویژگی های خاک از جمله شوری پایش و بهبود شرایط خاک ضروری است.

Soil quality, Wastewater irrigation, Soil Chemical properties, Soil microbial activity., کیفیت خاک, آبیاری با پساب, ویژگی های شیمیایی خاک, فعالیت میکروبی خاک