سجاد شاهمرادی - Dept. of Soil Sci. Isf. Univ. of Technol., Isfahan, Iran.
مجید افیونی - Dept. of Soil Sci. Isf. Univ. of Technol., Isfahan, Iran.
محمدعلی حاج عباسی - Dept. of Soil Sci. Isf. Univ. of Technol., Isfahan, Iran.
امیرحسین خوشگفتارمنش - Dept. of Soil Sci. Isf. Univ. of Technol., Isfahan, Iran.
مهران شیروانی - Dept. of Soil Sci. Isf. Univ. of Technol., Isfahan, Iran.

در این مطالعه، اثر رس های خام و اصلاح شده با آهن سه ظرفیتی بر تثبیت آرسنیک محلول و جذب شده در یک خاک آهکی بررسی شد. تیمارهای زئولیت خام و اصلاح شده و همچنین بنتونیت خام و اصلاح شده در درصد وزنی های مختلف در قالب طرح آزمایشی کاملا تصادفی و در سه تکرار به خاک اضافه و به مدت ۸ هفته در شرایط ۸۰ درصد رطوبت ظرفیت زراعی و در محیط آزمایشگاهی نگهداری شدند. سپس غلظت آرسنیک محلول و قابل تبادل با ارتوفسفات سدیم، فسفر محلول و قابل استخراج با بیکربنات سدیم در خاک و pH خاک اندازه گیری شدند. تیمارهای استفاده شده تاثیر معنی داری بر تحرک آرسنیک و فسفر در خاک داشتند. بنتونیت و زئولیت خام نه تنها تحرک آرسنیک را در خاک کاهش ندادند، بلکه بسته به سطوح مختلف کاربرد به ترتیب سبب افزایش ۱۰۷ تا ۳۲۵ درصد و ۲۵۹ تا۳۵۰ درصد تحرک آرسنیک شدند. با وجود تغییر خصوصیات سطحی زئولیت اصلاح شده با آهن، کاربرد این تیمار در سطوح مختلف سبب افزایش ۱۲۴ تا ۲۴۶ درصد تحرک آرسنیک در خاک شد. بنتونیت اصلاح شده با آهن نسبت به سایر تیمارها بالاترین کارایی را داشت و توانست حدود۹۱ درصد تحرک آرسنیک را کاهش دهد. تحرک فسفر تحت تاثیر تیمارهای مختلف در خاک همانند آرسنیک بود. نهایتا سطح ۱ درصد وزنی بنتونیت اصلاح شده با آهن به عنوان جاذب مناسب جهت تثبیت آرسنیک انتخاب شد.

Mobility, Arsenic, Zeolite, Bentonite, Iron., تحرک, آرسنیک, زئولیت, بنتونیت, آهن