مهدی نجفی قیری - Soil Sci., College of Agric. and Natural Res., Shiraz Univ. Darab, Iran
حمیدرضا اولیایی - Soil Sci., College of Agric., Yasouj Univ. Yasuj, Iran.

اگر چه افزودن مواد بهساز به خاک جهت تغییر وضعیت پتاسیم خاک نیست، اما تاثیرات جانبی این مواد می تواند در توزیع پتاسیم بین شکل های محلول، تبادلی و غیرتبادلی خاک مهم باشد. در پژوهش حاضر تاثیر افزودن مقدار ۲ درصد زئولیت، ۲ درصد ورمی کمپوست و ۱ درصد زئولیت+ ۱ درصد ورمی کمپوست روی۱۰ خاک آهکی استان فارس در ۵ راسته ، مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش ها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. نمونه ها به مدت ۹۰ روز در دمای ۲±۲۲ درجه سلسیوس و ۵۰ درصد رطوبت اشباع نگهداری شده و سپس شکل های مختلف پتاسیم در آنها اندازه گیری گردید. افزودن زئولیت سبب افزایش ۲۷۹ میلی گرم بر کیلوگرم در پتاسیم تبادلی، کاهش ۲۴ میلی گرم بر کیلوگرم در پتاسیم غیرتبادلی و عدم تغییر معنی دار پتاسیم محلول شد. کاربرد ورمی کمپوست اگر چه شکل محلول و تبادلی پتاسیم را افزایش داد اما این تاثیر بیشتر در جهت افزایش پتاسیم محلول بود (افزایش ۱۳۹ میلی گرم بر کیلوگرم). ترکیب زئولیت+ورمی کمپوست سبب افزایش هر سه شکل پتاسیم گردید. افزایش پتاسیم محلول در نتیجه کاربرد ورمی کمپوست می تواند احتمال آبشویی پتاسیم را افزایش دهد؛ اما کاربرد زئولیت می تواند با نگهداشتن پتاسیم در فاز تبادلی از آبشویی و تثبیت پتاسیم جلوگیری کند.

Smectite, K fixation, K forms distribution, Zeolite, Vermicompost, اسمکتیت, تثبیت پتاسیم, توزیع شکل های پتاسیم, زئولیت, ورمی کمپوست