حسین شیرانی
محمدعلی حاج عباسی
مجید افیونی
عباس همت

سیستم های خاک ورزی و کودهای آلی بر ویژگی های فیزیکی و مکانیکی خاک موثر هستند. این پژوهش به منظور بررسی اثر دو سیستم خاک ورزی مرسوم با گاوآهن برگردان دار (عمق خاک ورزی ۳۰ سانتی متر) و کم خاک ورزی با دیسک (عمق خاک ورزی ۱۵ سانتی متر) و سه سطح کود گاوی (۰، ۳۰ و ۶۰ تن در هکتار) تحت کشت ذرت بر مقاومت فروروی خاک در قالب طرح بلوک های خردشده با سه تکرار انجام گردید. با افزایش عمق خاک ورزی، شاخص مخروطی (CI) کاهش یافت. دلیل این امر، به هم خوردن و نرم-شدن بیشتر خاک در عمق، تحت سیستم خاک ورزی مرسوم نسبت به کم خاک ورزی بود. البته این تاثیر تنها در مراحل اول (پس از کاربرد تیمارها و پیش از کشت) و دوم اندازه گیری (زمان حداکثر سرعت رشد رویشی گیاه) مشاهده گردید. در مرحله سوم اندازه گیری (پس از برداشت محصول) ، تفاوت معنی داری بین مقادیر CI در دو سیستم خاک ورزی و عمق ها ی مختلف خاک دیده نشد. علت آن برگشت خاک به حالت اولیه (پیش از خاک ورزی) و از بین رفتن تاثیر خاک ورزی در خاک پس از حدود ۷ ماه از انجام عملیات خاک ورزی است. در واقع با گذشت زمان، مقاومت مکانیکی خاک افزایش یافت که نشان دهنده تراکم مجدد خاک در طول فصل رشد است. افزودن کود دامی در لایه رویین پشته (۰ تا ۱۰ سانتی متر) موجب کاهش معنی دار مقاومت خاک در مقایسه با شاهد گردید. کاهش CI در تیمار ۳۰ تن در هکتار تا مرحله حداکثر سرعت رشد گیاه دیده شد و پس از برداشت محصول این تیمار تاثیری بر CI نداشت. ولی اثر تیمار ۶۰ تن در هکتار در کاهش CI پس از برداشت محصول نیز در خاک دیده شد. تاثیر کود دامی در عمق ها ی پایین تر از ۱۰ سانتی متر از سطح پشته و در تمامی عمق ها از کف جوی معنی دار نبود. در کف جوی به علت تاثیر کم کود ، کاهش معنی داری در مقاومت خاک دیده نشد.

Conventional tillage, Reduced tillage, Farmyard manure, Soil penetration resistance, Corn., خاک ورزی مرسوم، کم خاک ورزی، کود آلی، مقاومت فروروی خاک، ذرت