علی عباس پور
محمود کلباسی
حسین شریعتمداری

امکان استفاده از لجن کنورتور، یک محصول فرعی صنایع فولاد، به عنوان کود آهن بررسی شد. حدود ۶۴ درصد وزن این ماده را اکسیدهای دو و سه ظرفیتی آهن و بقیه را به طور عمده عناصری مانند کلسیم، سیلیسیم، منگنز، پتاسیم و فسفر تشکیل داده است. این پژوهش به صورت یک آزمایش انکوباسیون در سه خاک آهکی و با نمونه های ۴۰۰ گرمی در رطوبت ظرفیت مزرعه و دمای اتاق به مدت دو ماه انجام شد. تیمارها شامل سطوح مختلف لجن کنورتور(۰، ۴و۸ درصد)، لجن همراه با گوگرد عنصری وتیوباسیلوس و لجن اسیدی شده بودند. نمونه برداری از تیمارها در زمان های ۱، ۱۰، ۳۰و ۶۰ روز پس از شروع آزمایش صورت گرفت. نتایج آزمایش نشان داد که کاربرد لجن کنورتور باعث افزایش مختصری در pH خاک شد ولی در عین حال قابلیت جذب آهن خاک را افزایش داد. مقدار افزایش به طور عمده متناسب با مقدار لجن مصرفی بود. اسیدی کردن لجن کنورتور باعث افزایش چشم گیری در قابلیت جذب آهن خاک شد ولی مقدار قابل جذب این عنصر عموما با گذشت زمان کاهش یافت. استفاده از لجن کنورتور همراه با گوگرد عنصری قابلیت جذب آهن ومنگنز خاک ها را در مقایسه با تیمار های لجن به تنهایی افزایش داد. هم چنین استفاده از لجن کنورتور به تنهایی و همراه باگوگرد عنصری واسیدسولفوریک باعث افزایش مختصری در قابلیت جذب فسفر خاک ها شد. با توجه به نتایج این پژوهش می توان دریافت که لجن کنورتور فولادسازی پتانسیل کاربرد به عنوان کود آهن در خاک های آهکی را داراست هرچند که انجام پژوهش های بیشتر گلخانه ای ومزرعه ای به منظور بررسی این موضوع مورد نیاز است.

Fe chlorosis, Steel plant converter sludge, Iron fertilizer., کلروز آهن، لجن کنورتور فولاد، کود آهن