نجادعلی الماسی - استاد حقوق دانشگاه تهران
مرضیه افضلی مهر - کارشناس ارشد حقوق خصوصی

شبه عقد ها همچون ایفای ناروا، اداره فضولی مال غیر و استیفاء، یکی از مصادیق دسته ارتباط الزامات خارج از قرارداد است که منشاء التزام در آن ها، یک عمل ارادی سود آور می باشد. اهمیت این بخش از حقوق در تعارض قوانین با گسترش ارتباطات بین المللی رو به افزایش است و تعیین قانون مناسب برای این دسته ارتباط، از طریق تحلیل حقوقی ماهیت و مبنای هر یک از الزامات، امکان پذیر است. این الزامات برخلاف الزامات قراردادی، توسط قانون تحمیل می شوند اما ماهیت آن ها متفاوت از ماهیت شبه جرم ها یا الزامات ناشی از اتلاف و تسبیب است، چرا که منشاء التزام در آن ها عمل ارادی و سود آوری است که باعث ایجاد کمبود در دارایی پرداخت کننده مال یا اداره کننده فضولی در مقابل ایجاد افزایش دارایی گیرنده مال یا صاحب آن است. بنابراین تعیین قانون مناسبت که بیشترین و اساسی ترین ارتباط را با دسته شبه عقد ها دارد، امری ضروری است.

شبه عقد, الزامات خارج از قرارداد, قانون مناسب, قانون قابل اعمال, تعارض قوانین