هاجر صالحی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
عبدالکریم چهرگانی راد - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
مرتضی عطری - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
فریبا محسن زاده - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

تنوع درون گونه ای و بین گونه ای از ذخایر مهم تنوع زیستی و منشا مهم گونه زایی به شمار می روند. بنابراین، تعیین آنها در راستای شناخت تنوع زیستی حایز اهمیت است. این پژوهش، با هدف بررسی وجود تنوع زیستی و مقایسه الکترفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر جمعیت هایی از جنس بومادران (Achillea) در استان های همدان و کردستان با روش تعیین زیستگاه ویژه (DSS) انجام شد. بدین منظور، با مراجعه به فلورها برای گونه های A. tenuifolia و A. biebersteiniiبه ترتیب ۱۲ و ۹ زیستگاه ویژه انتخاب و ترکیب فلورستیک گونه های هم باش همراه با شرایط بوم شناختی مطالعه شد. پروتئین های ذخیره ای بذر استخراج و با تکنیک الکتروفورز با روش SDS-PAGE بررسی گردید. در بررسی زیستگاه های ویژه، در مجموع ۱۲۰ گونه هم باش برای گونه های مورد بررسی شناسایی شد. نتایج حاصل از داده های تبارشناختی هر دو گونه به طور مجزا، به تشخیص شش گروه متمایز منجر شد که نشان دهنده تنوع بالای درون گونه ای در این گیاهان است. تحلیل داده های بوم شناختی و الکتروفورزی پروتئین های ذخیره ای بذر دو گونه کاملا منطبق بر نتایج تبارشناختی است و شش گروه پروتئینی کاملا مشخص برای جمعیت های هر دو گونه به دست آمد. وجود نوارهای ۴، ۵، ۸، ۱۲ و ۱۳ که خاص زیستگاه های ویژه گونه A. tenuifolia است و نوارهای ۱۴، ۱۵ و ۱۶ که خاص زیستگاه های ویژه گونه A. biebersteiniiاست، دو گونه را از نظر پروتئین های بذر در دو گروه کاملا مجزا قرار داد.

تنوع درون گونه ای, تنوع بین گونه ای, نیم رخ پروتئینی, تیره کاسنیان (Asteraceae)