مهرنوش رسولی - بخش میکروبیولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران بانک میکروارگانیسم ها، مرکز ملی ذخایر ژنتیکی و زیستی ایران، جهاد دانشگاهی، کرج، ایران
محمد علی آموزگار - بخش میکروبیولوژی، دانشکده زیست شناسی وقطب تبارزایی موجودات زنده، پردیس علوم، دانشگاه تهران، تهران، ایران
عباس اخوان سپهی - بخش میکروبیولوژی، دانشکده علوم زیستی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال، تهران، ایران

تنوع آرکی های نمک دوست تالاب اینچه برون واقع در استان گلستان ایران با روش های مبتنی بر کشت بررسی شد. نمونه برداری در دو فصل پر بارش و کم بارش (اردیبهشت و شهریورماه ۱۳۸۹) انجام گرفت. در هر نمونه برداری چهار منطقه مشخص از تالاب با استفاده از محیط های پیچیده نظیر MGM، JCM۱۶۸، MH۱ و یک محیط قلیایی حاوی ۲۳ درصد نمک بررسی شد. پس از گرماگذاری (incubation) در دمای ۴۰ درجه سانتیگراد، ۴۰۶ جدایه به دست آمد. متوسط تعداد کلونی های به دست آمده در روش کشت، CFU/ml ۱۰۶×۱/۲ بود. ۳۶۱ جدایه از محیط MGM، ۳۹ جدایه از محیط JCM۱۶۸، سه جدایه از محیط MH۱ و سه جدایه از محیط قلیایی به دست آمد. تعدادی از ویژگی های ریخت شناسی، بیوشمیایی و فیزیولوژیکی اولیه برای این سویه ها بررسی شد و از میان این جدایه ها، ۴۵ سویه بر اساس صفات بررسی شده انتخاب و با تکثیر و تعیین ترادف ژن ۱۶S rRNA شناسایی شدند. از این تعداد ۴۰ سویه به خانواده Halobacteriaceae جنس های Haloarcula، Halorubrum، Haloferax، Halobellus، Halogeometricum، Halobacterium، Halolamina، Halorhabdus و Halostagnicola (به ترتیب: ۳۰، ۵/۲۷، ۵/۱۷، ۱۰، ۲/۵، ۶/۲، ۶/۲، ۶/۲ و ۶/۲ جدایه های مربوط به قلمرو آرکی ها) تعلق داشتند و پنج سویه به سلسله باکتری ها، جنس های Rhodovibrio، Pseudomonas و Salicola (به ترتیب ۴۰، ۴۰ و ۲۰ درصد سویه های باکتریایی) متعلق بودند. با توجه به تعداد محدود جنس های آرکی نمک دوست شناسایی شده در جهان، بررسی ها بیانگر تنوع نسبتا بالای آرکی های نمک دوست قابل کشت در این تالاب است.

آرکی نمک دوست, تنوع زیستی, ژن ۱۶S rRNA