ماهگل توکلی - استادیار روان شناسی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران
مژگان ایرانمنش - دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی بالینی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

هدف پژوهش حاضر، بررسی تاثیر خستگی شناختی بر ویژگی هایی، همچون: کمال گرایی، انعطاف پذیری روان شناختی و راهبردهای مقابله با استرس در شرایط حل مساله با توجه به جنسیت آزمودنی بوده است. جامعه آماری از کلیه دانشجویان دختر و پسر در کلیه مقاطع تحصیلی و رشته های مختلف در دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی ۹۳-۹۲ تشکیل شد. از بین دانشجویان دختر و پسر یک نمونه ۸۰ نفری به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه کنترل و آزمایش جایگزین شدند؛ به این صورت که ۲۰ پسر و ۲۰ دختر در گروه آزمایش، و ۲۰ پسر و ۲۰ دختر در گروه کنترل قرار داده شدند و با استفاده از پرسشنامه مقابله با موقعیت تنش زا، پرسشنامه پذیرش و عمل، تکالیف تشخیصی و شناختی و مقیاس کمال گرایی آزمون شدند. در مرحله اول آزمودنی ها در گروه های آزمایش و کنترل با تکالیف تشخیصی روبه رو و سپس آزمون شدند. داده های پژوهش با استفاده از روش تحلیل واریانس دو راهه تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان دهنده اثر متقابل جنسیت و گروه تحت تاثیر خستگی شناختی بر اجتناب، انعطاف پذیری روان شناختی و راهبردهای هیجان مدار و اجتناب مدار بوده است. بیشترین میانگین نمره های اجتناب، انعطاف پذیری روان شناختی و راهبردهای هیجان مدار مربوط به دانشجویان دختر گروه کنترل (به ترتیب، ۰۱۶/۰p<، ۰۲۷/۰p<، ۰۱۸/۰p<) و برای زیرمقیاس اجتناب مدار مربوط به دانشجویان پسر گروه کنترل بوده است (۰۲۴/۰p<). در ارتباط با متغیر کمال گرایی تفاوت معناداری به دست نیامد (۰۵/۰p>). به طورکلی، دانشجویان دختر و پسر با دارا بودن ویژگی های انعطاف پذیری و استفاده از راهبردهای هیجان مدار و اجتناب مدار عملکرد متفاوتی در شرایط حل مساله داشتند؛ به گونه ای که عملکرد افراد در شرایط مختلف حل مساله با توجه به جنسیت، شخصیت (میزان کمال گرایی و انعطاف پذیری روان شناختی) در اتخاذ راهبردهای مقابله با استرس متفاوت است.  

راهبردهای مقابله با استرس, انعطاف پذیری روان شناختی, خستگی شناختی, کمال گرایی