بهاره شیرانی - کارشناس ارشد، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد
مرتضی خداقلی - دانشیار، بخش تحقیقات آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اصفهان، ایران
مجید منتظری - استادیار، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان

در میان مطالعات گسترده­ای که در زمینه خشکسالی صورت گرفته، سهم خشکسالی مراتع بسیار ناچیز است. لذا در این تحقیق به بررسی اثرات خشکسالی بر روی درمنه­زارهای استان اصفهان پرداخته شده است. بدین منظور از داده های بارش ماهانه سه ایستگاه اصفهان، میمه و شهرضا و داده­های تولید سه سایت مرتعی چرمشهر، موته و گردنه شادیان در طی دوره آماری ۱۳۸۶-۱۳۷۷ استفاده شد. روش­های به کار گرفته شامل شاخص­ های بارش استاندارد (SPI)، ناهنجاری بارش (RAI)، درصد تفاضل بارش و معیار بارش سالانه (SIAP) در بازه­های زمانی مختلف می­باشد. برای بررسی ارتباط بین شاخص­ها و تولید در این مراتع نیز، از روش همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج حاکی از این بود که تنها در مرتع موته، ارتباط تولید و شاخص­ها معنادار بود و در دو مرتع دیگر به دلیل شرایط خاص موجود در آن ها، بین این دو متغیر، همبستگی وجود نداشت. همچنین، مشاهده شد که تاثیر بازه­های زمانی بیشتر از نوع شاخص­ ها می­ باشد و بارش ­های بهاره بیشترین تاثیر را بر روی تولید درمنه­زارهای استان اصفهان داشته است. در نهایت شاخص­ های درصد تفاضل بارش در بازه سه ماهه با مقدار همبستگی ۰.۸۶۷ و پس از آن RAI۳ با مقدار ۰.۸۶۳ و SPI۳ با مقدار ۰.۸۰۲ به عنوان مناسب­ترین شاخص­های خشکسالی تعیین شدند.

بارش, تولید علوفه, درمنه دشتی, مرتع, SPI