فاطمه بیرانوند - ۱ دانشجوی دکتری، گروه علوم دامی، دانشگاه رامین خوزستان
جمال فیاضی - ۲ دانشیار، گروه علوم دامی، دانشگاه رامین خوزستان
محمد تقی بیگی نصیری - ۳ استاد، گروه علوم دامی، دانشگاه رامین خوزستان
صادق اسدالهی - ۴ کارشناس سازمان جهاد کشاورزی خرم آباد، استان لرستان

هدف: در این تحقیق از اطلاعات وزن تولد، وزن از شیرگیری، وزن شش ماهگی و نه ماهگی مربوط به تعداد ۷۳۶۳ راس گوسفند نژاد لری برای برآورد روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات رشد استفاده گردید. زمینه مطالعاتی: این رکوردها مربوط به گله­های عشایری بوده و بین سال­های ۱۳۸۰ تا ۱۳۸۹ توسط سازمان جهاد کشاورزی استان لرستان جمع­آوری گردیده است. روش کار: اجزای (کو)واریانس، پارامترهای ژنتیکی و ارزش­های اصلاحی صفات رشد با استفاده از روش حداکثر درست­نمائی محدود شده و بر اساس مدل دام تک صفتی به وسیله نرم­افزار DFREML برآورد گردید. نتایج: بیشترین و کمترین وراثت­پذیری مستقیم برآورد شده به ترتیب مربوط به وزن تولد (۳۳/۰) و وزن شش ماهگی (۰۵۲/۰) بود. روند ژنتیکی و فنوتیپی صفات مورد مطالعه به ترتیب بر اساس تابعیت وزنی میانگین ارزش اصلاحی و تابعیت وزنی میانگین فنوتیپی دام­ها بر اساس سال تولد با استفاده از نرم افزار SPSS برآورد گردید. روند ژنتیکی مستقیم وزن تولد، وزن از شیرگیری، وزن شش و نه ماهگی به ترتیب ۲±۱۳، ۵±۷۳، ۸±۴۸ و ۲۱±۲۴۲ گرم در سال برآورد گردید. روند فنوتیپی برای این صفات به ترتیب ۱۲±۳۸، ۷۴±۲۴۲، ۹۸±۱۸۵، ۹۴±۱۲۹ گرم در سال برآورد گردید. پیشرفت ژنتیکی مستقیم و مادری صفات مورد بررسی پس از ۱۰ سال به ترتیب ۴۲/۱۶۱ و ۴۰/۵۲، ۹۹/۵۷۱ و ۳۹/۱۴۰، ۱۴/۴۶۶ و ۷۱/۱۴۰ گرم و پیشرفت ژنتیکی مستقیم صفت وزن نه ماهگی ۵۹/۴۶۹ گرم برآورد شد. نتیجه­گیری نهایی: در این پژوهش روند ژنتیکی صفات رشد مثبت ولی اندک بود. با توجه به اینکه بالاترین وراثت­پذیری مستقیم و مادری برآورد شده مربوط به وزن تولد بود، این صفت می­تواند در برنامه­های اصلاح نژادی مورد توجه قرار گیرد. 

روند ژنتیکی و فنوتیپی, صفات رشد, گوسفند لری