مهدی اسماعیلی - ۱ دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
حمید دلدار - استادیار گروه علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
زربخت انصاری پیرسرائی - دانشیار گروه علوم دامی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

زمینه مطالعاتی: استفاده از گیاهان دارویی در سلامتی انسان اهمیت به سزایی دارد، چون ترکیبات موجود در آن دارای کمترین اثرهای جانبی می­باشند. این پژوهش به منظور ارزیابی اثرهای مختلف پودر نعناع، عرق بهار نارنج و آنتی بیوتیک نیومایسین بر بیان نسبی ژن پروتین شوک گرمایی ۷۰ (HSP۷۰) و برخی فراسنجه­های خونی در جوجه­­های گوشتی در شرایط تنش گرمایی انجام شد. روش کار: در این پژوهش از ۱۲۰ قطعه جوجه گوشتی سویه راس ۳۰۸ یک روزه استفاده شد. پژوهش در مدت شش هفته و در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار و چهار تیمار و ۱۰ قطعه جوجه در هر تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل: تیمار شاهد، پودر نعنا (دو درصد خوراک)، عرق بهار نارنج (دو درصد آب مصرفی) و آنتی­بیوتیک نیومایسین (۲/۰ گرم­در­کیلوگرم خوراک) بود. فراسنجه­های خونی و بیان نسبی ژن پروتین شوک گرمایی ۷۰ (HSP۷۰) در خون اندازه گیری شد. نتایج: بیشترین مقدار تری گلیسیرید سرم مربوط به تیمار عرق بهار نارنج بود (۰۵/۰P<). بیان نسبی ژن HSP۷۰ در خون، در تمام تیمارها نسبت به تیمار شاهد کاهش معنی داری داشت (۰۵/۰P<). نتیجه گیری نهایی: یا­فته­های حاصل از این پژوهش نشان داد که گیاهان دارویی نعناع و عرق بهار نارنج ممکن است بتوانند تاثیر منفی تنش گرمایی را بر بازده جوجه ها کنترل کنند.

پروتین شوک گرمایی, نعناع, عرق بهار نارنج, جوجه های گوشتی و شرایط تنش گرمایی