سید حسین حسن تبار بزرودی - دانشجوی دکترا فیزیک دریا، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس
محمد رضا خلیل آبادی - دانشگاه صنعتی مالک اشتر

در مناطقی همچون تنگه هرمز بررسی پارامتر جریان حجمی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. چراکه در این مناطق جریانات زیرسطحی می تواند باعث تغییر مقدار جریان حجمی ای شود که در حمل و نقل دریایی به خصوص در دریانوردی های زیر سطحی باعث بروز مشکلات می شود. در این مقاله مشخصه جریان و پارامترهای جریان حجمی عبوری   (m^۳/(s⁄m)) در محدوده تنگه هرمز با استفاده از مدول HD بررسی شده است. بدین منظور مشخصه جریان در منطقه تحقیق با مدل عددی MIKE۲۱ شبیه سازی شده و پس از صحت سنجی به بررسی مقادیر مولفه های جریان حجمی پرداخته شده است. نتایج نشان داد که بازهتغییرات مولفه جریان حجمی عبوری در راستای تنگه هرمز به سمت خلیج فارس (مولفه P) در محدوده بین  ۱/۴- تا m^۳/(s⁄m)  ۰/۶  و در عرض تنگه هرمز (مولفه Q) در محدوده بین ۰/۶- تا m^۳/(s⁄m)  ۰/۵ است. به طور کلی نتایج این بررسی نشان می دهد که به دلیل وابستگی مولفه های جریان حجمی به سرعت سطحی، مقدار حجمه آب در زیر سطح به دلیل گردش های ترموهالاینی و افزایش سرعت زیر سطحی در هنگام خروج از تنگه و همچنین اختلاف عمق افزایش می یابد. طراحی این الگو (جریان حجمی عبوری) در ناوبری و رسم نقشه های مسیر دریانوردی و نیز رسم مسیر حرکت زیردریایی جهت حرکت آسان در زیر آب بسیار پراهمیت است.

تنگه هرمز, جریان حجمی, شبیه سازی جریان, مدل MIKE۲۱