صدیقه کیانی سلمی - استادیار دانشکده منابع طبیعی و علوم زمین، گروه جغرافیا و اکوتوریسم، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
عباس امینی فسخودی - استادیار دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، گروه برنامه ریزی روستایی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

خشکسالی بلایی طبیعی است که از دیرباز در پهنه وسیعی از کشورهای مختلف، به دفعات به وقوع پیوسته و همواره خسارات گوناگونی از خود بر جای گذاشته است. هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل اجتماعی متاثر از کمبود منابع آب و تاثیر خشکسالی بر این عوامل در منطقه موردمطالعه است. جامعه آماری تحقیق را ۳۴۷۸۶ نفر از سرپرستان خانوار موجود در منطقه تشکیل داده اند. برای تعیین حجم نمونه، از فرمول کوکران استفاده و با توجه به نتایج آن، ۴۶۱ نمونه ازطریق نمونه گیری تصادفی در ۵۴ روستای منطقه انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته ای است که روایی آن با نظر متخصصان تایید شده است. برای تعیین پایایی ابزار تحقیق، پیش آزمون انجام شد و مقدار آلفای کرونباخ محاسبه شده در حد مناسب ۸۱۳/۰ به دست آمد؛ سپس داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج حاصل از آزمون T اثرگذاری کمبود منابع آب کشاورزی بر متغیرهای اجتماعی را تایید کرد. تحلیل واریانس ANOVA نیز مبین آن است که تفاوت معناداری ازحیث میزان آثار اجتماعی خشکسالی میان دهستان ها وجود دارد. براساس تحلیل عاملی، ۵ عامل (پیوندهای عاطفی افراد، تشکل های اجتماعی، سلامت روانی افراد، اختلال در روابط و آرامش و اشتیاق خاطر افراد) ناشی از خشکسالی کشف می شود و در ادامه، آزمون فریدمن مبین اختلاف میان این ۵ حوزه است.

آزمون T, تحلیل واریانس ANOVA, تحلیل عاملی, خشکسالی, عوامل اجتماعی