رقیه باقری - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
موسی حسام - استادیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران
علیرضا کیانی - دانشیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، گرگان، ایران
ابوطالب هزارجریبی - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران

روش­های آبیاری قطره­ای به لحاظ راندمان بالا در توزیع، یک راه­حل مناسب برای استفاده بهینه از منابع آب می­باشند. اگر بدون توجه به کیفیت اجرای این سامانه­ها سعی در گسترش کمی آن­ها شود، قادر به ارائه فواید اسمی خود نمی­شوند. به­منظور پی بردن به نقاط ضعف و قدرت این سامانه­ها لازم است عوامل موثر در ارزیابی آن­ها اندازه­گیری گردد. در پژوهش حاضر با پایش سیستم اجرا شده در باغ پرتقال و هلو شهرستان کردکوی واقع در استان گلستان به ارائه شاخص­ها و توصیه­های فنی مورد نیاز در طراحی، بهره­برداری و نگهداری یک سامانه آبیاری قطره­ای زیرسطحی اقدام شد. پایش مزرعه­ای سیستم اجرا شده شامل پارامترهای کیفیت آب، بافت و کیفیت خاک، میزان گرفتگی قطره­چکان­ها و یکنواختی پخش آب، پروفیل رطوبتی خاک، توزیع ریشه، عمق نصب، فاصله قطره­چکان­ها از یکدیگر و تنه درختان بود. با توجه به نتایج به­دست آمده از بررسی پارامترهای ضریب تغییرات دبی(Vqs)، ضریب یکنواختی آماری (Us)، ضریب تغییرات عملکرد قطره­چکان­ها (Vpf) در این سیستم که به ترتیب ۲۵ ،۷۴ ، ۲۰درصد محاسبه شدند، سیستم مذکور وضعیت ضعیفی دارد. نتیجه­گیری می شود که یکنواختی پخش پایین ناشی از عدم تنظیم فشار، ضعف طراحی، نوسانات غیر مجاز فشار سامانه می­باشد.  

آبیاری تحت فشار, یکنواختی پخش, گرفتگی قطره چکان ها