علی اشرف صدرالدینی - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
امیرحسین ناظمی - استاد گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
رضا دلیر حسن نیا - استادیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
سعید صمدیان فرد - دانش آموخته مقطع دکتری گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

تعیین افت بار هیدرولیکی در سیستم های آبیاری قطره ای یکی از مهم ترین بخش های طراحی این سیستم ها می­باشد. برای حصول یکنواختی مطلوب توزیع آب در شبکه قطره چکان ها لازم است که اختلاف بار در یک زیرواحد سیستم قطره ای در محدوده معینی قرار داشته باشد. در سال های اخیر نرم افزار فلوئنت به میزان زیادی در علوم هیدرولیک و مکانیک سیالات برای تجزیه و تحلیل انواع جریان به کار گرفته شده است. این نرم افزار قابلیت های زیادی دارد و توانمندی های آن در حل بسیاری از مسائل جریان سیالات و انتقال جرم و دما به اثبات رسیده است. در مطالعه حاضر تلاش شد با استفاده از این نرم افزار جریان در مانیفلدهای آبیاری قطره ای از نظر هیدرولیکی شبیه سازی گردد. بدین منظور سه لوله مانیفلد به طول ۱۸ متر با قطرهای خارجی ۳۲، ۴۰ و ۵۰ میلی متر و هرکدام دارای ۸ خروجی به فواصل ۲ متر آماده گردید. با برقراری جریان با فشارهای ورودی ۸/۰، ۰/۱ و ۲/۱ بار در سه تکرار، توزیع فشار در هر سه لوله­ با استفاده از فشارسنج­های دیجیتالی دقیق اندازه­گیری گردید. سپس همین شرایط با استفاده از نرم افزار فلوئنت مورد شبیه سازی قرار گرفت. همچنین با کاربرد رابطه دارسی-ویسباخ افت بار در شرایط آزمایشی مذکور محاسبه شد. نتایج حاصل از مقایسه عملکرد نرم افزار مذکور و رابطه دارسی- ویسباخ با داده­های آزمایشی نشان داد که نرم افزار فلوئنت و رابطه دارسی ویسباخ به ترتیب با داشتن حداکثر خطای نسبی ۱۲۶۸/۱ و ۵۷۲۰/۰ درصد و ضریب تبیین ۹۹۹۵۹/۰ و ۹۹۹۹۳/۰ در مقایسه با مقادیر افت بار اندازه گیری شده، روش های مناسبی برای شبیه سازی هیدرولیکی جریان در مانیفولدهای آبیاری قطره ای می باشند.

آبیاری قطره ای, توزیع فشار, شبیه سازی هیدرولیکی, مانیفولد, نرم افزار فلوئنت