سمیرا میرشفیعی - دانشجوی دکتری آبیاری و زهکشی گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی، مشهد، ایران
حسین انصاری - دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
حجت میان آبادی - دانشجوی دکتری مدیریت منابع آب دانشگاه صنعتی دلفت، هلند

عدم مدیریت و حکمرانی صحیح و افزایش تقاضا برای بهره ­برداری بیش­تر از منابع آب، سبب افزایش تنش بر سر منابع آبی مشترک است. در اکثر موارد، میزان آب در دسترس ازمیزان کل نیاز ذی مدخلان کم­تر است و همین امر باعث ایجاد اختلاف میان آنها میگردد. ارائه روشی مناسب جهت تخصیص عادلانه منابع آبی مشترک اقدامی موثر در زمینه مدیریت تضاد در چنین شرایطی است. تئوری ورشکستگی زیر مجموعه ای از نظریه بازی ها است که با روش­های متعدد به بررسی مسئله بازتوزیع منابع مشترک محدود بین مدعیان می پردازد. در این مطالعه ۶ روش از تئوری ورشکستگی: ورشکستگی نسبی۴ (PRO)، ورشکستگی تعدیل شده۵ (AP)، تالمود۶ (TaL)، پینایل۷ (Pin)، ورود تصادفی۸ (RA) و قوانین اشتراک متناوب (SSRbased on PRO)تشریح و کاربرد آن ها در بازتوزیع منابع آب مشترک بررسی شده است. محدوده مطالعاتی این تحقیق، حوضه آبریز اترک واقع در استان گلستان و متشکل از ۵ منطقه است و بخشی از رودخانه با استفاده از تئوری ورشکستگی بین این مناطق تقسیم شده است.از آنجایی که هر کدام از روشهای این تئوری، رویکردی متفاوت نسبت به مسئله عدالت دارند و هم­چنین از قوانین ساده و قابل درکیبرای تخصیص استفاده می­کنند، میتوانند به عنوان شروعی برای مذاکره و تصمیم گیری نهایی بین ذی مدخلان به کار گرفته شوند. در این مطالعه با استفاده از قانون تعدد،روشهایPRO،AP،RA، Pin به­عنوان روشهای مناسب­تر انتخاب شدند.

تئوری ورشکستگی, تخصیص آب, رودخانه اترک, منابع آبی مشترک