نادر نادری - دانشجوی دکتری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
رامین فضل اولی - استادیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
میرخالق ضیاء تبار احمدی - استاد، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
علی شاهنظری - دانشیار، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
سعید خاوری خراسانی - استادیار، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، مشهد، ایران

به­منظور بررسی اثر میزان آب آبیاری و روش اعمال کم­آبیاری بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصرف آب در ذرت علوفه­ای رقم سینگل کراس ۷۰۴، آزمایشی طی سال­های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳ در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی انجام شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب بلوک­های کامل تصادفی در ۴ تکرار اجرا گردید. تیمارهای مورد بررسی عبارت بودند از تیمار آبیاری کامل، کم­آبیاری تنظیم شده با تامین ۸۰ و ۶۰ درصد نیاز آبی، آبیاری ناقص ریشه به طور متغیر (PRD) و تامین ۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ درصد نیاز آبی و آبیاری ناقص ریشه  به طور ثابت و تامین ۱۰۰، ۸۰ و ۶۰ درصد نیاز آبی. نتایج نشان داد که اعمال کم­آبیاری سبب ۱۴ تا ۲۸ درصد صرفه­جویی در میزان آب مصرفی در کل فصل رشد گردید. هم­چنین با اعمال کم­آبیاری، ارتفاع بوته، ارتفاع بلال و قطر ساقه کاهش یافت. بیش­ترین عملکرد علوفه تر (میانگین ۷۵۰۹۵ کیلوگرم در هکتار) مربوط به تیمار آبیاری کامل بود. عملکرد علوفه تر در تیمار PRD متغیر و تامین ۸۰ درصد نیاز آبی ۶۸۸۳۷ کیلوگرم در هکتار بود که تفاوت معنی­داری در سطح ۱% با تیمار آبیاری کامل نداشت. بیش­ترین کارآیی مصرف آب با میانگین ۲۷/۲ کیلوگرم ماده خشک به ازای مصرف یک متر مکعب آب، مربوط به تامین ۸۰ درصد نیاز آبی در تیمار PRD متغیر بود. به طور کلی، نتایج نشان داد که کاربرد روش PRD متغیر و تامین ۸۰ درصد نیاز آبی، ضمن صرفه­جویی در مصرف آب به­میزان ۱۴%، باعث کاهش معنی­دار عملکرد و اجزای عملکرد ذرت نشده است. 

آبیاری ناقص ریشه, کم آبیاری تنظیم شده, کارایی مصرف آب, عملکرد ذرت علوفه ای