محمد نوری - دانشجوی دکتری مهندسی عمران آب و هیدرولیک، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
محمد باقر شریفی - دانشیار گروه مهندسی عمران ، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران
مهدی ضرغامی - دانشیار دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

امروزه با افزایش جمعیت و پیشرفت تکنولوژی، استفاده بی­رویه از سوخت­های فسیلی موجب افزایش انتشار گازهای گلخانه­ای در اتمسفر شده است. افزایش غلظت این گازها، افزایش متوسط دما و به دنبال آن تغییرات اقلیمی را در پی خواهد داشت. تغییرات اقلیم نیز می تواند بر میزان بارندگی و رواناب تاثیر بسزایی داشته باشد که با توجه به محدودیت منابع آبی در کشور تاثیر مستقیم بر سیاست گذاری­های مدیرت آبی کشور خواهد داشت. در این تحﻘیق، اثر پدیده تغییر اقلیم بر میزان  آبدهی رودخانه گرگانرود در حوضه سدهای بوستان و گلستان در استان گلستان بررسی شده است. بدین منظور اطلاعـات خروجی مدل­های گردش عمومی جو شامل مﻘادیر دمای حداقل، دمای حداکثر، ساعت آفتابی و بارندگی، بـرای دوره (۱۴۲۰-۱۳۹۳)، تحـت سـناریوهای انتـشار با به­کارگیری یکی از مشهورترین مدل­های مولد داده­های تصادفی هواشناسی با رویکرد سری­ها (LARS-WG) ریز مﻘیاس شد. نتایج در مجموع نشان­دهنـده­ی کـاهش حـدود ۲۰ تا ۲۵ درصدی بـارش و افزایش ۱ تا ۲ درجه ای حرارت سالیانه است. برای بررسی تاثیر این تغییرات بر جریان رواناب در حوضـه­های این سدها از شبکه عصبی مصنوعی جهت مدلسازی رابطه بارش-رواناب استفاده شد و مﻘادیر رواناب برای دوره آماری ۱۴۲۰-۱۳۹۳ پیشبینی شد. نتـایج نشان­دهنده­ی کاهش رواناب در حدود ۱۸ درصد در حوضه سد بوستان و ۲۴ درصد در حوضه سد گلستان، در دوره مربوط می باشد. با توجه به اینکه این کاهش عدد قابل توجهی است حوضه نیازمند اجرای سیاست­های سازگاری و بهبود در مدیریت منابع آب است.

بارش-رواناب, تغییر اقلیم, حوضه گرگانرود, شبکه عصبی مصنوعی, مدلLARS-WG