مریم نافلی شهرستانی - دانش جوی دکتری زبان و ادبیات فارسی (گرایش عرفانی) دانشگاه اصفهان
حسین آقاحسینی - استاد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه اصفهان

اسرارالتوحید از کتاب های منثور عرفانی است که ساختارهای مختلف تشبیهی در آن دیده می شود. تشبیه در این اثر، بیشتر به صورت فشرده است. این تشبیهات که اغلب از نوع تصاویر عمقی است، مشابهت های فراوانی با تصاویر کلاسیک دارد. علاوه بر بررسی ماهیت تصاویر تشبیهی اسرارالتوحید، تامل بر کارکرد تشبیه و نقش آن در بیان مضامین و مفاهیم عرفانی، از دیگر اهداف مقاله پیش روست. در این بررسی، می توان دریافت کارکرد تصاویر تشبیهی، بیشتر از نوع اثباتی است و با محتوای کلام، برای گسترش و توضیح و تبیین معنا، ارتباط مستقیم دارد. «گسترش مفهوم مشبه یا مستعارله» و «بازمفهوم سازی» و «توصیف» برجسته ترین کارکردهای اثباتی تصاویر تشبیهی در اسرارالتوحید است.

اسرارالتوحید, نثر عرفانی, تشبیه, ماهیت, کارکرد, معنا