عقیل اسدیان - گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور قائم شهر
کامران صداقت - گروه علوم اجتماعی دانشگاه تربیت معلم تبریز

          هدف از این مقاله، تعیین عوامل جامعه شناختی موثر بر طلاق در شهرستان قائم­شهر است. مبانی نظری تحقیق بر پایه تئوری­های همسان­همسری، ناهمسان­همسری، مبادله، شبکه و نظریه­ نقش­ها استوار است. روش تحقیق مورد مطالعه پیمایشی و از نوع علی  مقایسه  ای است. در این مطالعه ۲۸۰ نفر برای نمونه تحقیق برگزیده شدند که از این تعداد ۱۸۰ نفر را افراد طلاق گرفته یا مطلقه و ۱۰۰ نفر را افراد غیرمطلقه تشکیل می­دادند. نتایج به دست­آمده نشان داد که عمده متغیرهای مستخرج از نظریه­ها در تبیین عامل طلاق به عنوان عواملی تاثیرگذار مطرح گردیدند. به عبارت دیگر، با بررسی متغیرهای تاثیرگذار در دو گروه مورد بررسی، بدین نتیجه رسیدیم که توزیع این متغیرها در دو گروه از تفاوت معنی­داری برخوردار است؛ به­گونه­ای که متغیرهای تفاوت تحصیلی، برآورده نشدن انتظارات، تفاوت عقاید، دخالت دیگران و وضعیت شغلی شرایط را به گونهای برای دو گروه فراهم آورده است که پدیده طلاق برای یک گروه و عدم رخداد این پدیده را برای گروه دیگر رقم بزند. ناگفته نماند علی­رغم کنترل برخی متغیرها و همسان­سازی دو گروه، نتایج نشان داد که متغیر تفاوت در محل تولد در مقایسه بین دو گروه، چندان عاملی تاثیرگذار جهت بروز طلاق نبوده است. همچنین، با استفاده از آزمون تحلیل ممیزی مشخص گردید بالاترین ضرایب متغیرهای پیش­بین موثر بر متغیر وابسته که در معادله قرار گرفت؛ شامل متغیرهای تفاوت عقاید ، وضعیت شغلی و تفاوت تحصیلی بوده است.   

طلاق, عوامل اجتماعی, دخالت اعضای خانواده, برآورده نشدن انتظارات, تفاوت عقاید