آرمیتا نوئین - دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه اصفهان
محمدباقر کجباف - دانشیار گروه روانشناسی دانشگاه اصفهان
مهرنوش فرودستان - دانشجوی دکتری روانشناسی دانشگاه اصفهان

این  پژوهش، به بررسی رفتار مطلوب اجتماعی و استدلال اخلاقی ایثارگران ( جانبازان و آزادگان ) هشت سال دفاع مقدس و دیگر شهروندان اصفهانی میپردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل  ایثارگران (جانبازان و آزادگان) هشت سال دفاع مقدس و دیگر شهروندان اصفهانی در سال ۱۳۸۸ بوده است. برای انجام این پژوهش با  استفاده از شیوه نمونهگیری تصادفی ساده ۸۰  نفر از شهروندان ۲۰ سال به بالا در شهر اصفهان گزینش شدند. چهل نفر از این شهروندان را ایثارگران هشت سال دفاع مقدس (۲۰ نفر آزاده و ۲۰ نفر جانباز)  و ۴۰ نفر دیگر را  شهروندان دیگر در شهر اصفهان تشکیل دادند. نمونه آماری این پژوهش با استفاده از آزمون استدلال  اخلاقی کلبرگ که شامل سه داستان است و هرکدام از این داستانها معماهای اخلاقی را مطرح میکند و همچنین، آزمون رفتارهای مطلوب اجتماعی که شامل ۱۴ سوال پژوهشگر ساخته، ارزیابی شدند. دادههای حاصل از این ارزیابیها به وسیله نرمافزار SPSS ویرایش ۱۶و با استفاده از آزمونهای همبستگی و تحلیل کواریانس بررسی شد. نتایج نشان داد که میان سطح استدلال اخلاقی و میزان رفتارهای مطلوب اجتماعی همبستگی معناداری وجود دارد (  r= ۰/۷۳ و ۰.۰۰۱=P ). همچنین، سطح استدلال اخلاقی و میزان رفتارهای مطلوب اجتماعی در ایثارگران (جانبازان و آزادگان) هشت سال دفاع مقدس از دیگر شهروندان اصفهانی به طور معنیداری بالاتر است (۰.۰۰۱=P)، اما مقایسه سطح استدلال اخلاقی و رفتارهای مطلوب اجتماعی در دو گروه جانبازان و آزادگان هشت سال دفاع مقدس با یکدیگر معنیدار نیست (p= ۰/۹۳ و p=۰/۱۲۶). استدلال اخلاقی جامعه پسند در نظریه کلبرگ نشاندهنده رابطه اخلاق و رفتار اجتماعی مطلوب است.

استدلال اخلاقی, رفتارهای مطلوب اجتماعی, ایثارگران, آزاده, جانباز, کلبرگ