مرتضی چاجی - گروه علوم دامی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان
یاسر منجزی - گروه علوم دامی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین خوزستان

زمینه مطالعاتی: ذرات کوچک­تر نانو، فعال تر از ذرات بزرگ­تر هستند. اهمیت سلنیوم برای میکروارگانیسم های شکمبه به طور کامل مشخص نشده است. هدف: آزمایش حاضر به­منظور بررسی اثر نانوسلنیوم بر فعالیت جمعیت کامل میکروارگانیسم ها، باکتری ها و قارچ های جدا شده از مایع شکمبه گوسفند و بز انجام گرفت. روش کار: در این آزمایش، مقادیر صفر، ۲/۰، ۴/۰ و ۶/۰ میلی گرم در کیلوگرم نانوسلنیوم به یک جیره­ پایه استاندارد گوسفند و بز افزوده شد و قابلیت هضم و تخمیر جیره ها در آزمایشگاه با استفاده از مایع شکمبه گوسفند و بز اندازه گیری شد. نتایج: بالاترین قابلیت هضم ماده خشک و الیاف نامحلول در شوینده خنثی (NDF) جیره آزمایشی در گوسفند و بز، مربوط به مقدار ۶/۰ میلی گرم نانوسلنیوم بود که بیشتر از شاهد بود (۰۵/۰>P). صرفنظر از سطح نانوسلنیوم، قابلیت هضم ماده خشک و NDF توسط میکروارگانیسم های گوسفند بیشتر از بز بود. صرف نظر از نوع دام، قابلیت هضم ماده خشک و NDF، با افزایش مقدار نانوسلنیوم، افزایش یافت (۰۵/۰P<). پتانسیل تولید گاز توسط میکروارگانیسم های گوسفند در جیره حاوی ۶/۰ میلی گرم نانوسلنیوم بیشترین مقدار بود و برای تمام سطوح بیشتر از بز بود (۰۵/۰>P). قابلیت هضم ماده خشک و NDF توسط باکتری های شکمبه گوسفند بیشتر از بز بود، بلعکس قابلیت هضم این مواد مغذی توسط قارچ­های جدا شده از شکمبه بز بیشتر از گوسفند بود. نتیجه گیری نهایی: بنابراین، استفاده از نانوسلنیوم باعث بهبود هضم و تخمیر مواد مغذی توسط کل میکروارگانیسم ها و باکتری های شکمبه گوسفند و بز شد.

باکتری های شکمبه, قابلیت هضم, قارچ های شکمبه, نانوسلنیوم