سارا ابراهیم پورطاهر - گروه علوم دامی دانشگاه تبریز
صادق علیجانی - گروه علوم دامی دانشگاه تبریز
سید عباس رافت - گروه علوم دامی دانشگاه تبریز
احمد رضا شریفی - گروه علوم دامی دانشگاه گوتینگن آلمان

زمینه مطالعاتی: در کشورهای در حال توسعه مخصوصا" ایران سرمایه­های بومی نقش مهمی در اقتصاد روستایی ایفا می­کنند. نژادهای بومی در مقایسه با سویه­های تجاری می­توانند سطوح بالاتری از عملکرد را در شرایط نامساعد محیطی حفظ ­کنند. هدف: این مطالعه به منظورمقایسه راهکارهای انتخاب ژنومی و انتخاب کلاسیک در طیور بومی ایران با استفاده از نرم­افزار ZPLAN+ انجام شد. روش کار:  یک سناریوی مرجع و یک سناریوی ژنومی با تعداد ۳۴۶۰ پرنده در هر دو سناریو شبیه­سازی شد.  سناریوی مرجع بر پایه اطلاعات فنوتیپی و سناریوی ژنومی بر پایه ترکیبی از اطلاعات فنوتیپی و ژنومی با دو جمعیت مرجع ۵۰۰ و ۱۰۰۰ حیوان برای هر دو جنسشبیه­سازی  شد. اطلاعات ژنومی مربوط به ۴۰۰۰ مرغ و تعداد متغیر خروس (۸۰۰ تا ۴۰۰۰) بود. صفات مورد مطالعه شامل تعداد تخم­مرغ، وزن بدن در هشت هفتگی، متوسط وزن تخم­مرغ و سن بلوغ جنسی بود. برای شبیه­سازی این صفات از پارامترهای انحراف­معیار فنوتیپی، وراثت­پذیری، همبستگی­های ژنتیکی و فنوتیپی و ضرایب اقتصادی استفاده شد. نتایج: فاصله بین­نسلی در هر دو سناریو برابر ۵/۱۴ ماه بود. با افزودن اطلاعات ژنومی به سناریوی مرجع دقت برآوردها از ۶۲/۰ برای خروس­ها و ۶۴/۰ برای مرغ­ها به ۷۷/۰ برای هر دو جنس در سناریوی ژنومی افزایش یافت. رشد ژنتیکی صفات با افزایش تعداد خروس­های تعیین ژنوتیپ شده و همچنین با افزایش تعداد پرنده در جمعیت مرجع افزایش یافت. مقادیر رشد ژنتیکی صفت تعداد تخم­مرغ، وزن بدن در هشت هفتگی، متوسط وزن تخم­مرغ و سن بلوغ جنسی به ترتیب از ۲۲/۰، ۵۷/۲، ۰۹/۰ و ۲۳/۰- در سناریوی مرجع به ۳۰/۰، ۶۰/۳، ۱۱/۰ و ۲۷/۰- درسناریوی ژنومی با جمعیت مرجع ۱۰۰۰ حیوان  افزایش یافت. سود حاصل از برنامه اصلاحی تنها در سناریوی ژنومی با جمعیت مرجع ۱۰۰۰ پرنده نسبت به سناریوی مرجع بالاتر بود.  نتیجه­گیری نهایی: استفاده از اطلاعات ژنومی باعث افزایش رشد ژنتیکی در تمام صفات شد. در این تحقیق هزینه­ها کاهش نیافتند اما اطلاعات ژنومی دقت انتخاب برنامه اصلاح نژادی را افزایش داد.   

انتخاب ژنومی, شبیه سازی, طیور بومی, ZPLAN+