محمد تقی کریمی - گروه علوم دامی دانشگاه فردوسی مشهد
رضا ولی زاده - گروه علوم دامی دانشگاه فردوسی مشهد
عباسعلی ناصریان - گروه علوم دامی دانشگاه فردوسی مشهد

زمینه مطالعاتی: یکی از راهبردهایی که می تواند در راستای عمل آوری و استفاده بهینه از منابع علف نی موجود در حاشیه رودخانه ها جهت تغذیه دام و بهبود وضعیت تغذیه گله های گوسفند و بز کشور توسعه یابد، استفاده از فناوری تهیه بلوک های خوراکی است. هدف: هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر جیره حاوی علف نی (Phragmatis australis) در قالب بلوک خوراک کامل بر رشد و عملکرد بره های بلوچی بود. روش کار: تعداد ۳۰ راس بره نره بلوچی با میانگین سنی ۵-۶ ماه و وزنی ۹/۲±۲۸ کیلوگرم با جیره های کامل بر پایه ۳۰ درصد علوفه و ۷۰ درصد کنسانتره تغذیه شدند. جیره های آزمایشی شامل ۱) خوراک مخلوط کامل حاوی یونجه و کاه گندم (جیره شاهد)، ۲) بلوک خوراک کامل حاوی علف نی (جیره بلوک) و ۳) خوراک مخلوط کامل حاوی علف نی (جیره مخلوط) بود. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و ده تکرار انجام شد. نتایج: در مقایسه با جیره مخلوط، جیره بلوک میانگین افزایش وزن روزانه، میانگین مصرف خوراک روزانه، قابلیت هضم مواد مغذی، نیتروژن آمونیاکی شکمبه، اسیدهای چرب فرار شکمبه، جمعیت پروتوزوآهای شکمبه و نیتروژن اوره ای خون را به طور معنی داری افزایش داد (۰۵/۰>P). تفاوت معنی داری بین جیره های شاهد و بلوک از نظر صفات ذکر شده مشاهده نشد. سایر صفات بیوشیمیایی خون و مقدار pH شکمبه در محدوده طبیعی برای این نوع از دام ها بود. در مقایسه با جیره مخلوط، نرخ خوردن، نشخوار و کل فعالیت جویدن در بره های تغذیه شده با جیره بلوک بیشتر بود (۰۱/۰>P). نتیجه گیری نهایی: نتایج این آزمایش نشان داد که می توان با استفاده از فناوری تهیه بلوک های خوراکی و از طریق جایگزینی یونجه و کاه گندم با علف نی ضمن تغذیه دام ها با هزینه کمتر در مناطق دارای پتانسیل رشد سطوح مختلف علف نی به بهبود اقتصاد مردم ساکن در این نواحی و مجموع تولیدات دامی کشور کمک کرد.   زمینه مطالعاتی: یکی از راهبردهایی که می تواند در راستای عمل آوری و استفاده بهینه از منابع علف نی موجود در حاشیه رودخانه ها جهت تغذیه دام و بهبود وضعیت تغذیه گله های گوسفند و بز کشور توسعه یابد، استفاده از فناوری تهیه بلوک های خوراکی است. هدف: هدف از این مطالعه، ارزیابی تاثیر جیره حاوی علف نی (Phragmatis australis) در قالب بلوک خوراک کامل بر رشد و عملکرد بره های بلوچی بود. روش کار: تعداد ۳۰ راس بره نره بلوچی با میانگین سنی ۵-۶ ماه و وزنی ۹/۲±۲۸ کیلوگرم با جیره های کامل بر پایه ۳۰ درصد علوفه و ۷۰ درصد کنسانتره تغذیه شدند. جیره های آزمایشی شامل ۱) خوراک مخلوط کامل حاوی یونجه و کاه گندم (جیره شاهد)، ۲) بلوک خوراک کامل حاوی علف نی (جیره بلوک) و ۳) خوراک مخلوط کامل حاوی علف نی (جیره مخلوط) بود. آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و ده تکرار انجام شد. نتایج: در مقایسه با جیره مخلوط، جیره بلوک میانگین افزایش وزن روزانه، میانگین مصرف خوراک روزانه، قابلیت هضم مواد مغذی، نیتروژن آمونیاکی شکمبه، اسیدهای چرب فرار شکمبه، جمعیت پروتوزوآهای شکمبه و نیتروژن اوره ای خون را به طور معنی داری افزایش داد (۰۵/۰>P). تفاوت معنی داری بین جیره های شاهد و بلوک از نظر صفات ذکر شده مشاهده نشد. سایر صفات بیوشیمیایی خون و مقدار pH شکمبه در محدوده طبیعی برای این نوع از دام ها بود. در مقایسه با جیره مخلوط، نرخ خوردن، نشخوار و کل فعالیت جویدن در بره های تغذیه شده با جیره بلوک بیشتر بود (۰۱/۰>P). نتیجه گیری نهایی: نتایج این آزمایش نشان داد که می توان با استفاده از فناوری تهیه بلوک های خوراکی و از طریق جایگزینی یونجه و کاه گندم با علف نی ضمن تغذیه دام ها با هزینه کمتر در مناطق دارای پتانسیل رشد سطوح مختلف علف نی به بهبود اقتصاد مردم ساکن در این نواحی و مجموع تولیدات دامی کشور کمک کرد.  

بره بلوچی, پروتوزوآ, خوراک کامل بلوک, فعالیت جویدن, علف نی