سید عباس رافت - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
حمید کریمی - گروه علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز
جلیل شجاع - گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
فاطمه بالازاده کوچه - گروه علوم پایه دانشکده دامپزشکی دانشگاه تبریز

زمینه مطالعاتی: در این مطالعه به بررسی اثرات سطح تغذیه و سن بر روی رشد الیاف بز رائینی با استفاده از روش­های بافت شناسی پرداخته شده است.روش کار:برای این منظور ۲۴ راس بز رائینی از شهرستان بافت تهیه شد. حیوانات به چهار گروه تغذیه­ای تقسیم شدند. الف- ۷/۰ احتیاجات تغذیه­ای (M ۷/۰) ب- در حد احتیاجات تغذیه­ای (M) ج- ۴/۱ احتیاجات تغذیه­ای (M۴/۱) د- ۸/۱ احتیاجات تغذیه­ای (M۸/۱). برای اندازه گیری  قطر الیاف از روش میکروپروژکسیون استفاده شد. جهت مطالعه پراکندگی فولیکول­های مو در روی پوست، از ناحیه میانی سمت چپ، بیوپسی گرفته شد. سپس بلو­ک­های پارافینی به روش معمول بافت شناسی تهیه شدند. سپس مقاطع بافت شناسی تهیه شده با استفاده از رنگ آمیزی ساک پیک رنگ­آمیری شدند.. نتایج: اثر سطح تغذیه و سن بر روی میزان رشد الیاف در واحد سطح، درصد فعالیت فولیکو­­ل­های ثانویه، طول الیاف کشمیر و درصد الیاف کشمیر معنی دار نبود. در نمونه­های الیاف شهریور ماه، میانگین قطر کشمیر گروه M ۷/۰به طور معنی­داری کمتر از گروه­های(۱/۸M ,۱/۴M ,M ) دیگر بود. افزایش سطح تغذیه بیشتر از حد نگهداری، باعث افزایش مقدار کشمیر تولیدی نشد. میانگین قطر کشمیر در خرداد ماه افزایش معنی­داری نسبت به ماه قبل نشان داد . بیشترین مقدار الیاف تولیدی در واحد سطح به ماه­های خرداد و تیرتعلق داشت. نسبت فولیکول­های ثانویه به اولیه در این تحقیق ۶/۱۲محاسبه گردید. نتیجه­گیری نهایی: نتایج حاصل از این بررسی به طور کلی نشان داد که پرورش بزهای کرکی رائینی در اقلیم استان اذربایجان شرقی نمی­تواند باعث ایجاد تغییرات اساسی در قطر و طول کشمیر در مقایسه با بزهای کرکی رائینی استان کرمان شود.

الیاف, بز کرکی رایینی, تغذیه, سن